Ebu Ubeyde bin Cerrah(ra)
الْجُزْءُ الْأَوَّلُ : Birinci Cüz
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيْمِ، وَبِهِ نَسْتَعِيْنُ :
Rahman ve Rahim olan Allahın ismiyle başlıyorum.Ve ondan yardım isteriz.
أَبُو عُبَيْدَةَ بنُ الجَرَّاحِ عَامِرُ بنُ عَبْدِ اللهِ : Ebu Ubeyde b. Cerrah Amir b. Abdullah
ابْنِ الجَرَّاحِ بنِ هِلاَلِ بنِ أُهَيْبِ بنِ ضَبَّةَ بنِ الحَارِثِ بنِ فِهْرِ بنِ مَالِكِ بنِ النَّضْرِ بنِ كِنَانَةَ بنِ خُزَيْمَةَ بنِ مُدْرِكَةَ بنِ إِلْيَاسَ بنِ مُضَرَ بنِ نِزَارِ بنِ مَعَدِّ بنِ عَدْنَانَ القُرَشِيُّ، الفِهْرِيُّ، المَكِّيُّ
Nesebi : İbn Cerrah b. Hilal b.Uheyb b. Dabbe b. Haris b. Fihr b. Malik b. Nadr b. Kinane b. Hüzeyme b. Mudrike b. İlyas b.Mudar b. Nizar b. Meadd b. Adnan El Kureyşîdir.
Fihrîdir.Mekkelidir.
أَحَدُ السَّابِقِيْنَ الأَوَّلِيْنَ
Es-Sabikun El-evvelun (İlk muhacirlerden) dir.
يَجْتَمِعُ فِي النَّسَبِ هُوَ وَالنَّبِيُّ -صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ- فِي فِهْرٍ
Onun ve Nebi(sav)'in nesebi fihr'de birleşir.
شَهِدَ لَهُ النَّبِيُّ -صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ- بِالجَنَّةِ، وَسَمَّاهُ: أَمِيْنَ الأُمَّةِ، وَمَنَاقِبُهُ شَهِيْرَةٌ جَمَّةٌ
Nebi(sav) onun cennetlik olduğuna şahitlik etmiştir.Ve onu Ümmetin Emîni olarak isimlendirmiştir.Kendisinin Menkıbeleri çok meşhurdur.
(Zehebî,Siyeru A'lâmun-Nubelâ,1/6)
رَوَى أَحَادِيْثَ مَعْدُوْدَةً
Ebu Ubeyde (ra) sayılı hadis rivayet etmiştir.
أحاديثه في مسند أحمد 1 / 195 - 196، وعددها اثنا عشر حديثا
Hadisleri Müsnedi Ahmed'de 195-196/1 , Sayısı 12 kadardır.
وَغَزَا غَزَوَاتٍ مَشْهُوْدَةً
Bilinen gazvelerde gazâ yapmıştır.(savaşa katılmıştır)
حَدَّثَ عَنْهُ: العِرْبَاضُ بنُ سَارِيَةَ، وَجَابِرُ بنُ عَبْدِ اللهِ، وَأَبُو أُمَامَةَ البَاهِلِيُّ، وَسَمُرَةُ بنُ جُنْدَبٍ، وَأَسْلَمُ مَوْلَى عُمَرَ، وَعَبْدُ الرَّحْمَنِ بنُ غَنْمٍ، وَآخَرُوْنَ
Ondan hadis rivayet edenler : El-İrbâd b. Sariye , Cabir b. Abdullah , Ebu Umame El-Bahili , Semure b.Cundeb , Ömerin azatlısı Eslem , Abdurrahman b. Ğanm ve sonrakiler ...
لَهُ فِي (صَحِيْحِ مُسْلِمٍ) حَدِيْثٌ وَاحِدٌ، وَلَهُ فِي (جَامِعِ أَبِي عِيْسَى) حَدِيْثٌ، وَفِي (مُسْنَدِ بَقِيٍّ) لَهُ خَمْسَةَ عَشَرَ حَدِيْثاً
Ebu Ubeyde(ra)'ın ''Sahihi Müslim''de ve ''Camiu Ebi İsa''da 1 hadisi , ''Müsnedi Baki'' de 15 hadisi vardır.
أَخْبَرَنَا أَبُو المَعَالِي مُحَمَّدُ بنُ عَبْدِ السَّلاَمِ التَّمِيْمِيُّ، قِرَاءةً عَلَيْهِ فِي سَنَةِ أَرْبَعٍ وَتِسْعِيْنَ وَسِتِّ مَائَةٍ، أَنْبَأَنَا أَبُو رَوْحٍ عَبْدُ المُعِزِّ بنُ مُحَمَّدٍ البَزَّازُ، أَنْبَأَنَا تَمِيْمُ بنُ أَبِي سَعِيْدٍ أَبُو القَاسِمِ المَعَرِّيُّ، فِي رَجَبٍ سَنَةَ تِسْعٍ
وَعِشْرِيْنَ وَخَمْسِ مَائَةٍ بِهَرَاةَ، أَنْبَأَنَا أَبُو سَعْدٍ مُحَمَّدُ بنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ، أَنْبَأَنَا أَبُو عَمْرٍو بنُ حَمْدَانَ، أَخْبَرَنَا أَبُو يَعْلَى أَحْمَدُ بنُ عَلِيٍّ، حَدَّثَنَا عَبْدُ اللهِ بنُ مُعَاوِيَةَ القُرَشِيُّ، حَدَّثَنَا حَمَّادُ بنُ سَلَمَةَ، عَنْ خَالِدٍ الحَذَّاءِ، عَنْ
عَبْدِ اللهِ بنِ شَقِيْقٍ، عَنْ (3) عَبْدِ اللهِ بنِ سُرَاقَةَ، عَنْ أَبِي عُبَيْدَةَ بنِ الجَرَّاحِ: سَمِعْتُ رَسُوْلَ اللهِ -صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ- وَهُوَ يَقُوْلُ: (إِنَّهُ لَمْ يَكُنْ نَبِيٌّ بَعْدَ نُوْحٍ إِلاَّ وَقَدْ أَنْذَرَ قَوْمَهُ الدَّجَّالَ، وَإِنِّي أُنْذِرُكُمُوْهُ
Bize Ebu'l Meâli Muhammed b. Abdusselam Et-Teymî haber verdi , Ona kıraati 496 yılındadır, Bize Ebu Ravh Abdul-Muizb.Muhammed El-Bezzâr , Bize Temim b. Ebi Said Ebul-Kasım El-Mearri , Bize Ebu Sa'd Muhammed b. Abdurrahman, BizeEbu Amr b. Hamdân, Bize Ebu Ya'lâ Ahmed b. Ali , Bize Abdullah b. Muaviye El Kureyşî , Bize Hammad b. Seleme , o da HalidEl-Hazzadan , o da Abdullah b. Şakikten o da Abdullah b. Suraka ,
O da Ebu Ubeyde b.Cerrah'dan , şöyle dedi : Resulullah(sav)'den şöyle derken işittim : Nuhtan sonra her Peygamber kavmini deccale karşı uyarmıştır.Ve bende sizi ona karşı uyarıyorum.
فَوَصَفَهُ لَنَا رَسُوْلُ اللهِ -صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ- وَقَالَ: (لَعَلَّهُ سَيُدْرِكُهُ بَعْضُ مَنْ رَآنِي، أَوْ سَمِعَ كَلاَمِي) .
قَالُوْا: يَا رَسُوْلَ اللهِ، صَلَّى اللهُ عَلَيْكَ وَسَلَّمَ! كَيْفَ قُلُوْبُنَا يَوْمَئِذٍ؟ أَمِثْلُهَا اليَوْمَ؟
قَالَ: (أَوْ خَيْرٌ (1
Böylece Nebi(sav) bize deccalin vasıflarından bahsetti ve ''Belki beni gören yahut sözümü işiten bazı kimseler ona ulaşacak,onu görüp anlayacak'' dedi.
Bunun üzerine ''Ya Resulallah ! Allah sana salat ve selam etsin.O gün kalplerimiz nasıl olacaktır? Bugün kü gibi mi? dediler.
O da : Daha iyi (olur) cevabını verdi.(1)
(1):
أخرجه أحمد 1 / 195 مختصرا، وأبو داود (4756) في السنة: باب في الدجال، والترمذي (2235) في الفتن باب ما جاء في الدجال.
ورجاله ثقات، إلا أن عبد الله بن سراقة لم يسمع من أبي عبيدة
İmam Ahmed Muhtasarı (195/1) ; Ebu Davud (4756) Sünnet kısmında , Deccal Babında ; Tirmizi (2235) Kitabul Fitende,Deccal babında nakletmiştir.
Ravileri sika(güvenilir)'dir.Ancak Abdullah b. Suraka , Ebu Ubeydeden hadis işitmemiştir.
قَالَ ابْنُ سَعْدٍ فِي (الطَّبَقَاتِ) : أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بنُ عُمَرَ، حَدَّثَنِي ثَوْرُ بنُ يَزِيْدَ، عَنْ خَالِدِ بنِ مَعْدَانَ، عَنْ مَالِكِ بنِ يَخَامِرَ:
أَنَّهُ وَصَفَ أَبَا عُبَيْدَةَ، فَقَالَ: كَانَ رَجُلاً نَحِيْفاً، مَعْرُوْقَ الوَجْهِ، خَفِيْفَ اللِّحْيَةِ، طُوَالاً، أَحْنَى (2) ، أَثْرَمَ (3) الثَّنِيَّتَيْنِ (4) .
وَأَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بنُ عُمَرَ، حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بنُ صَالِحٍ، عَنْ يَزِيْدَ بنِ رُوْمَانَ، قَالَ: انْطَلَقَ ابْنُ مَظْعُوْنٍ، وَعُبَيْدَةُ بنُ الحَارِثِ، وَعَبْدُ الرَّحْمَنِ بنُ عَوْفٍ، وَأَبُو سَلَمَةَ
İbn Sa'd , Tabakat adlı eserinde naklediyor : Bize Muhammed b. Ömer , Bana Sevr b.Yezid haber verdi.O da Halid b.Ma'dân'dan , o da Malik b. Yehamir'den nakletti ki :
Kendisi Ebu Ubeydeyi bize vasfetti,anlattı ve şöyle dedi : Ebu Ebeyde(ra)zayıf bir adamdı.Yüzü zayıftı.Sakalı hafifdi.Kendisi Uzun boyluydu.Omzu bükük,üst 2 ön dişi kırıktı.
الخبر في " الطبقات " 3 / 1 / 303، والحاكم 3 / 264.
Bu rivayetin haberi : İbn Sa'd ,Tabakat 1/3/303 ; Hâkim 3/264
وَأَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بنُ عُمَرَ، حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بنُ صَالِحٍ، عَنْ يَزِيْدَ بنِ رُوْمَانَ، قَالَ: انْطَلَقَ ابْنُ مَظْعُوْنٍ، وَعُبَيْدَةُ بنُ الحَارِثِ، وَعَبْدُ الرَّحْمَنِ بنُ عَوْفٍ، وَأَبُو سَلَمَةَ بنُ عَبْدِ الأَسَدِ، وَأَبُو عُبَيْدَةَ بنُ الجَرَّاحِ حَتَّى أَتَوْا رَسُوْلَ
اللهِ -صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ- فَعَرَضَ عَلَيْهِمُ الإِسْلاَمَ، وَأَنْبَأَهُمْ بِشَرَائِعِهِ، فَأَسْلَمُوا فِي سَاعَةٍ وَاحِدَةٍ، وَذَلِكَ قَبْلَ دُخُوْلِ رَسُوْلِ اللهِ -صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ- دَارَ الأَرْقَمِ.
وَقَدْ شَهِدَ أَبُو عُبَيْدَةَ بَدْراً، فَقَتَلَ يَوْمَئِذٍ أَبَاهُ، وَأَبْلَى يَوْمَ أُحُدٍ بَلاَءً حَسَناً، وَنَزَعَ يَوْمَئِذٍ الحَلْقَتَيْنِ اللَّتَيْنِ دَخَلَتَا مِنَ المِغْفَرِ فِي وَجْنَةِ رَسُوْلِ اللهِ -صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ- مِنْ ضَرْبَةٍ أَصَابَتْهُ، فَانْقَلَعَتْ ثَنِيَّتَاهُ، فَحَسُنَ ثَغْرُهُ
بِذَهَابِهِمَا، حَتَّى قِيْلَ: مَا رُئِيَ هَتْمٌ قَطُّ أَحْسَنُ مِنْ هَتْمِ أَبِي عُبَيْدَةَ
Bize Muhammed b. Ömer haber verdi, Bize Muhammed b.Salih , o da Yezid b.Rumandan nakletti ki şöyle demiş :
İbnMaz'um,Ubeyde b. Haris ,Abdurrahman b. Avf , Ebu Seleme b. Abdul-Esed ve Ebu Ubeyde b. Cerrah bulundukları yerden kalkıp Resulullah(sav)' geldiler.Resulullah(sav) onlara İslamı bildirdi.Ve onlara onun hükümlerini anlattı.
Bir saat içinde hepsiMüslüman oldular.Ve bu Resulullah(sav)'in Erkamın evine girmesinden önceydi.
Ebu Ubeyde(ra) Bedire katıldı.O gün babasını öldürdü.Uhud günü güzel bir imtihan ile sınandı.
O gün Resulullah(sav)' e gelendarbeden dolayı yanağına giren miğferi(n iki halkasını) iki dişi ile çıkarmış ve üstteki iki ön dişi kırılmıştır.Düşen iki dişi güzeldi.Öyleki onun için şöyle deniliyordu : Ebu Ubeyde'nin kırılan iki dişinden daha güzel diş görülmedi.
(1) انظر " الطبقات " 3 / 1 / 298، و" الاستيعاب " 5 / 292، و" المستدرك " للحاكم 3 / 266، و" الإصابة " 5 / 285، و" ابن هشام " 1 / 252، وانظر " سيرة ابن كثير " 3 /
58 - 59.
والهتم: كسر في الثنايا من أصولها.
Bknz. : İbn Sa'd ,Tabakat,3/1/298 ; İbn Abdillberr,İstiab,5/292 , Hakim El-Müstedrek, 3/266 ; İbn Hacer El-İsabe, 5/285 ;
İbn Hişam , 1/252 ; ayrıca bknz. : Siretu İbn Kesir,3/58-59 ; Heytem diyorki : Dişleri kökünden kırılmıştır)
وَقَالَ أَبُو بَكْرٍ الصِّدِّيْقُ وَقْتَ وَفَاةِ رَسُوْلِ اللهِ -صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ- بِسَقِيْفَةِ بَنِي سَاعِدَةَ:
قَدْ رَضِيْتُ لَكُم أَحَدَ هَذَيْنِ الرَّجُلَيْنِ: عُمَرَ، وَأَبَا عُبَيْدَةَ
Ebu Bekir Essıddîk(ra) Resulullah(sav)'in vefat ettiği gün , (Hilafet meselesinde konuştuğu) Beni Saide Sakifesinde şöyle demiştir : Şu iki kimse olan Ömer ve Ebu Ubeyde için (halife olmalarına) razıyım.(Halifelik konusunda ikisinden birini seçmenizi öneriyorum)
قَالَ الزُّبَيْرُ بنُ بَكَّارٍ: قَدِ انْقَرَضَ نَسْلُ أَبِي عُبَيْدَةَ، وَوَلَدُ إِخْوَتِهِ جَمِيْعاً، وَكَانَ مِمَّنْ هَاجَرَ إِلَى أَرْضِ الحَبَشَةِ
قَالَهُ: ابْنُ إِسْحَاقَ، وَالوَاقِدِيُّ
Zübeyr b. Bukkar şöyle diyor : Ebu Ubeyde(ra)'ın , çocuklarının,kardeşinin hepsinin nesli tükenmiştir.Ve kendisi Habeş toprağına hicret eden kimselerdendir.(Bunu İbn İshak ve Vâkidî demiştir)
انظر ابن هشام 1 / 329، و" الطبقات " لا بن سعد 3 / 1 / 298، والحاكم 3 / 266.
Bakınız : İbn Hişam,1/329 ; İbn Sa'd,Tabakat,1/3/298 ; Hakim,El-Müstedrek, 3/266
قُلْتُ: إِنْ كَانَ هَاجَرَ إِلَيْهَا، فَإِنَّهُ لَمْ يُطِلْ بِهَا (3) اللَّبْثَ
(Zehebi diyorki) Derim ki : Şayet Ebu Ubeyde(ra) Habeş yurduna hicret etmişse,orada uzun olarak konaklamıştır.
وَكَانَ أَبُو عُبَيْدَةَ مَعْدُوْداً فِيْمَنْ جَمَعَ القُرْآنَ العَظِيْمَ
Ve Ebu Ubeyde(ra) Kuran'ı cem' edenler için sayılı kimselerdendir.
وَثَبَتَ مِنْ وُجُوْهٍ عَنْ أَنَسٍ:
أَنَّ رَسُوْلَ اللهِ -صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ- قَالَ: (إِنَّ لِكُلِّ أُمَّةٍ أَمِيْناً، وَأَمِيْنُ هَذِهِ الأُمَّةِ: أَبُو عُبَيْدَةَ بنُ الجَرَّاحِ
Son olarak Hz.Enes(ra)'dan sabit olan şu hadisi nakledelim : Resulullah(sav) şöyle demiştir : Şüphesiz Her Ümmetin bir Emîni vardır.Bu Ümmetin Emîni de Ebu Ubeyde b. Cerrah'tır.
أخرجه أحمد 3 / 133، 189، 245، 281، والبخاري (3744) في فضائل القرآن، و (4382) في المغازي، و (7255) في أخبار الآحاد، ومسلم (2419) في الفضائل، والحاكم 3 / 267
وصححه، ووافقه الذهبي، وابن سعد 3 / 1 / 299، وابن عبد البر في " الاستيعاب " 5 / 293 والحافظ في " الإصابة " 5 / 285، .
İmam Ahmed,3/133 ,189,245,281 ; Buhari (3744) Kuranın Faziletlerinde (4382) Meğazide (7255) Ehad Haberlerinde ;Müslim,(2419) Faziletlerde ; Hâkim,3/267 Sahih demiştir,Zehebide ona katılmıştır ; İbn Sa'd, 3/1/299 ; İbnAbdilberr,İstiab,293/5 ; Hafız İbn Hacer,El-İsabe,5/285 ;
كلهم من طريق: خالد الحذاء، عن أبي قلابة، عن أنس ... وأخرجه أحمد 3 / 146، 175، 184، 212، 286 من طريق حماد بن سلمة، عن ثابت البناني، عن أنس ... وأخرجه الترمذي (3759)
في المناقب، وابن ماجه (135) في المقدمة من طريق: أبي إسحاق، عن صلة بن زفر، عن حذيفة.
وأخرجه ابن ماجه (136) في المقدمة عن ابن عمر، وفي الباب عن أبي بكر، وابن مسعود، وخالد بن الوليد، وعائشة،.
وانظر " حلية الأولياء " 1 / 101 وما بعدها
Diğer yollardan olan kaynaklar ; İmam Ahmed,^/146,175,184,212,286 ; Tirmizi(3759) Menakıbda ; İbn Mace (135,136) Mukaddimede ; Hilyetul Evliya,1/101
Allah Ebu Ubeyde b. Cerrahtan Razı olsun.
الْجُزْءُ الْأَوَّلُ : Birinci Cüz
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيْمِ، وَبِهِ نَسْتَعِيْنُ :
Rahman ve Rahim olan Allahın ismiyle başlıyorum.Ve ondan yardım isteriz.
أَبُو عُبَيْدَةَ بنُ الجَرَّاحِ عَامِرُ بنُ عَبْدِ اللهِ : Ebu Ubeyde b. Cerrah Amir b. Abdullah
ابْنِ الجَرَّاحِ بنِ هِلاَلِ بنِ أُهَيْبِ بنِ ضَبَّةَ بنِ الحَارِثِ بنِ فِهْرِ بنِ مَالِكِ بنِ النَّضْرِ بنِ كِنَانَةَ بنِ خُزَيْمَةَ بنِ مُدْرِكَةَ بنِ إِلْيَاسَ بنِ مُضَرَ بنِ نِزَارِ بنِ مَعَدِّ بنِ عَدْنَانَ القُرَشِيُّ، الفِهْرِيُّ، المَكِّيُّ
Nesebi : İbn Cerrah b. Hilal b.Uheyb b. Dabbe b. Haris b. Fihr b. Malik b. Nadr b. Kinane b. Hüzeyme b. Mudrike b. İlyas b.Mudar b. Nizar b. Meadd b. Adnan El Kureyşîdir.
Fihrîdir.Mekkelidir.
أَحَدُ السَّابِقِيْنَ الأَوَّلِيْنَ
Es-Sabikun El-evvelun (İlk muhacirlerden) dir.
يَجْتَمِعُ فِي النَّسَبِ هُوَ وَالنَّبِيُّ -صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ- فِي فِهْرٍ
Onun ve Nebi(sav)'in nesebi fihr'de birleşir.
شَهِدَ لَهُ النَّبِيُّ -صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ- بِالجَنَّةِ، وَسَمَّاهُ: أَمِيْنَ الأُمَّةِ، وَمَنَاقِبُهُ شَهِيْرَةٌ جَمَّةٌ
Nebi(sav) onun cennetlik olduğuna şahitlik etmiştir.Ve onu Ümmetin Emîni olarak isimlendirmiştir.Kendisinin Menkıbeleri çok meşhurdur.
(Zehebî,Siyeru A'lâmun-Nubelâ,1/6)
رَوَى أَحَادِيْثَ مَعْدُوْدَةً
Ebu Ubeyde (ra) sayılı hadis rivayet etmiştir.
أحاديثه في مسند أحمد 1 / 195 - 196، وعددها اثنا عشر حديثا
Hadisleri Müsnedi Ahmed'de 195-196/1 , Sayısı 12 kadardır.
وَغَزَا غَزَوَاتٍ مَشْهُوْدَةً
Bilinen gazvelerde gazâ yapmıştır.(savaşa katılmıştır)
حَدَّثَ عَنْهُ: العِرْبَاضُ بنُ سَارِيَةَ، وَجَابِرُ بنُ عَبْدِ اللهِ، وَأَبُو أُمَامَةَ البَاهِلِيُّ، وَسَمُرَةُ بنُ جُنْدَبٍ، وَأَسْلَمُ مَوْلَى عُمَرَ، وَعَبْدُ الرَّحْمَنِ بنُ غَنْمٍ، وَآخَرُوْنَ
Ondan hadis rivayet edenler : El-İrbâd b. Sariye , Cabir b. Abdullah , Ebu Umame El-Bahili , Semure b.Cundeb , Ömerin azatlısı Eslem , Abdurrahman b. Ğanm ve sonrakiler ...
لَهُ فِي (صَحِيْحِ مُسْلِمٍ) حَدِيْثٌ وَاحِدٌ، وَلَهُ فِي (جَامِعِ أَبِي عِيْسَى) حَدِيْثٌ، وَفِي (مُسْنَدِ بَقِيٍّ) لَهُ خَمْسَةَ عَشَرَ حَدِيْثاً
Ebu Ubeyde(ra)'ın ''Sahihi Müslim''de ve ''Camiu Ebi İsa''da 1 hadisi , ''Müsnedi Baki'' de 15 hadisi vardır.
أَخْبَرَنَا أَبُو المَعَالِي مُحَمَّدُ بنُ عَبْدِ السَّلاَمِ التَّمِيْمِيُّ، قِرَاءةً عَلَيْهِ فِي سَنَةِ أَرْبَعٍ وَتِسْعِيْنَ وَسِتِّ مَائَةٍ، أَنْبَأَنَا أَبُو رَوْحٍ عَبْدُ المُعِزِّ بنُ مُحَمَّدٍ البَزَّازُ، أَنْبَأَنَا تَمِيْمُ بنُ أَبِي سَعِيْدٍ أَبُو القَاسِمِ المَعَرِّيُّ، فِي رَجَبٍ سَنَةَ تِسْعٍ
وَعِشْرِيْنَ وَخَمْسِ مَائَةٍ بِهَرَاةَ، أَنْبَأَنَا أَبُو سَعْدٍ مُحَمَّدُ بنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ، أَنْبَأَنَا أَبُو عَمْرٍو بنُ حَمْدَانَ، أَخْبَرَنَا أَبُو يَعْلَى أَحْمَدُ بنُ عَلِيٍّ، حَدَّثَنَا عَبْدُ اللهِ بنُ مُعَاوِيَةَ القُرَشِيُّ، حَدَّثَنَا حَمَّادُ بنُ سَلَمَةَ، عَنْ خَالِدٍ الحَذَّاءِ، عَنْ
عَبْدِ اللهِ بنِ شَقِيْقٍ، عَنْ (3) عَبْدِ اللهِ بنِ سُرَاقَةَ، عَنْ أَبِي عُبَيْدَةَ بنِ الجَرَّاحِ: سَمِعْتُ رَسُوْلَ اللهِ -صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ- وَهُوَ يَقُوْلُ: (إِنَّهُ لَمْ يَكُنْ نَبِيٌّ بَعْدَ نُوْحٍ إِلاَّ وَقَدْ أَنْذَرَ قَوْمَهُ الدَّجَّالَ، وَإِنِّي أُنْذِرُكُمُوْهُ
Bize Ebu'l Meâli Muhammed b. Abdusselam Et-Teymî haber verdi , Ona kıraati 496 yılındadır, Bize Ebu Ravh Abdul-Muizb.Muhammed El-Bezzâr , Bize Temim b. Ebi Said Ebul-Kasım El-Mearri , Bize Ebu Sa'd Muhammed b. Abdurrahman, BizeEbu Amr b. Hamdân, Bize Ebu Ya'lâ Ahmed b. Ali , Bize Abdullah b. Muaviye El Kureyşî , Bize Hammad b. Seleme , o da HalidEl-Hazzadan , o da Abdullah b. Şakikten o da Abdullah b. Suraka ,
O da Ebu Ubeyde b.Cerrah'dan , şöyle dedi : Resulullah(sav)'den şöyle derken işittim : Nuhtan sonra her Peygamber kavmini deccale karşı uyarmıştır.Ve bende sizi ona karşı uyarıyorum.
فَوَصَفَهُ لَنَا رَسُوْلُ اللهِ -صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ- وَقَالَ: (لَعَلَّهُ سَيُدْرِكُهُ بَعْضُ مَنْ رَآنِي، أَوْ سَمِعَ كَلاَمِي) .
قَالُوْا: يَا رَسُوْلَ اللهِ، صَلَّى اللهُ عَلَيْكَ وَسَلَّمَ! كَيْفَ قُلُوْبُنَا يَوْمَئِذٍ؟ أَمِثْلُهَا اليَوْمَ؟
قَالَ: (أَوْ خَيْرٌ (1
Böylece Nebi(sav) bize deccalin vasıflarından bahsetti ve ''Belki beni gören yahut sözümü işiten bazı kimseler ona ulaşacak,onu görüp anlayacak'' dedi.
Bunun üzerine ''Ya Resulallah ! Allah sana salat ve selam etsin.O gün kalplerimiz nasıl olacaktır? Bugün kü gibi mi? dediler.
O da : Daha iyi (olur) cevabını verdi.(1)
(1):
أخرجه أحمد 1 / 195 مختصرا، وأبو داود (4756) في السنة: باب في الدجال، والترمذي (2235) في الفتن باب ما جاء في الدجال.
ورجاله ثقات، إلا أن عبد الله بن سراقة لم يسمع من أبي عبيدة
İmam Ahmed Muhtasarı (195/1) ; Ebu Davud (4756) Sünnet kısmında , Deccal Babında ; Tirmizi (2235) Kitabul Fitende,Deccal babında nakletmiştir.
Ravileri sika(güvenilir)'dir.Ancak Abdullah b. Suraka , Ebu Ubeydeden hadis işitmemiştir.
قَالَ ابْنُ سَعْدٍ فِي (الطَّبَقَاتِ) : أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بنُ عُمَرَ، حَدَّثَنِي ثَوْرُ بنُ يَزِيْدَ، عَنْ خَالِدِ بنِ مَعْدَانَ، عَنْ مَالِكِ بنِ يَخَامِرَ:
أَنَّهُ وَصَفَ أَبَا عُبَيْدَةَ، فَقَالَ: كَانَ رَجُلاً نَحِيْفاً، مَعْرُوْقَ الوَجْهِ، خَفِيْفَ اللِّحْيَةِ، طُوَالاً، أَحْنَى (2) ، أَثْرَمَ (3) الثَّنِيَّتَيْنِ (4) .
وَأَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بنُ عُمَرَ، حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بنُ صَالِحٍ، عَنْ يَزِيْدَ بنِ رُوْمَانَ، قَالَ: انْطَلَقَ ابْنُ مَظْعُوْنٍ، وَعُبَيْدَةُ بنُ الحَارِثِ، وَعَبْدُ الرَّحْمَنِ بنُ عَوْفٍ، وَأَبُو سَلَمَةَ
İbn Sa'd , Tabakat adlı eserinde naklediyor : Bize Muhammed b. Ömer , Bana Sevr b.Yezid haber verdi.O da Halid b.Ma'dân'dan , o da Malik b. Yehamir'den nakletti ki :
Kendisi Ebu Ubeydeyi bize vasfetti,anlattı ve şöyle dedi : Ebu Ebeyde(ra)zayıf bir adamdı.Yüzü zayıftı.Sakalı hafifdi.Kendisi Uzun boyluydu.Omzu bükük,üst 2 ön dişi kırıktı.
الخبر في " الطبقات " 3 / 1 / 303، والحاكم 3 / 264.
Bu rivayetin haberi : İbn Sa'd ,Tabakat 1/3/303 ; Hâkim 3/264
وَأَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بنُ عُمَرَ، حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بنُ صَالِحٍ، عَنْ يَزِيْدَ بنِ رُوْمَانَ، قَالَ: انْطَلَقَ ابْنُ مَظْعُوْنٍ، وَعُبَيْدَةُ بنُ الحَارِثِ، وَعَبْدُ الرَّحْمَنِ بنُ عَوْفٍ، وَأَبُو سَلَمَةَ بنُ عَبْدِ الأَسَدِ، وَأَبُو عُبَيْدَةَ بنُ الجَرَّاحِ حَتَّى أَتَوْا رَسُوْلَ
اللهِ -صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ- فَعَرَضَ عَلَيْهِمُ الإِسْلاَمَ، وَأَنْبَأَهُمْ بِشَرَائِعِهِ، فَأَسْلَمُوا فِي سَاعَةٍ وَاحِدَةٍ، وَذَلِكَ قَبْلَ دُخُوْلِ رَسُوْلِ اللهِ -صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ- دَارَ الأَرْقَمِ.
وَقَدْ شَهِدَ أَبُو عُبَيْدَةَ بَدْراً، فَقَتَلَ يَوْمَئِذٍ أَبَاهُ، وَأَبْلَى يَوْمَ أُحُدٍ بَلاَءً حَسَناً، وَنَزَعَ يَوْمَئِذٍ الحَلْقَتَيْنِ اللَّتَيْنِ دَخَلَتَا مِنَ المِغْفَرِ فِي وَجْنَةِ رَسُوْلِ اللهِ -صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ- مِنْ ضَرْبَةٍ أَصَابَتْهُ، فَانْقَلَعَتْ ثَنِيَّتَاهُ، فَحَسُنَ ثَغْرُهُ
بِذَهَابِهِمَا، حَتَّى قِيْلَ: مَا رُئِيَ هَتْمٌ قَطُّ أَحْسَنُ مِنْ هَتْمِ أَبِي عُبَيْدَةَ
Bize Muhammed b. Ömer haber verdi, Bize Muhammed b.Salih , o da Yezid b.Rumandan nakletti ki şöyle demiş :
İbnMaz'um,Ubeyde b. Haris ,Abdurrahman b. Avf , Ebu Seleme b. Abdul-Esed ve Ebu Ubeyde b. Cerrah bulundukları yerden kalkıp Resulullah(sav)' geldiler.Resulullah(sav) onlara İslamı bildirdi.Ve onlara onun hükümlerini anlattı.
Bir saat içinde hepsiMüslüman oldular.Ve bu Resulullah(sav)'in Erkamın evine girmesinden önceydi.
Ebu Ubeyde(ra) Bedire katıldı.O gün babasını öldürdü.Uhud günü güzel bir imtihan ile sınandı.
O gün Resulullah(sav)' e gelendarbeden dolayı yanağına giren miğferi(n iki halkasını) iki dişi ile çıkarmış ve üstteki iki ön dişi kırılmıştır.Düşen iki dişi güzeldi.Öyleki onun için şöyle deniliyordu : Ebu Ubeyde'nin kırılan iki dişinden daha güzel diş görülmedi.
(1) انظر " الطبقات " 3 / 1 / 298، و" الاستيعاب " 5 / 292، و" المستدرك " للحاكم 3 / 266، و" الإصابة " 5 / 285، و" ابن هشام " 1 / 252، وانظر " سيرة ابن كثير " 3 /
58 - 59.
والهتم: كسر في الثنايا من أصولها.
Bknz. : İbn Sa'd ,Tabakat,3/1/298 ; İbn Abdillberr,İstiab,5/292 , Hakim El-Müstedrek, 3/266 ; İbn Hacer El-İsabe, 5/285 ;
İbn Hişam , 1/252 ; ayrıca bknz. : Siretu İbn Kesir,3/58-59 ; Heytem diyorki : Dişleri kökünden kırılmıştır)
وَقَالَ أَبُو بَكْرٍ الصِّدِّيْقُ وَقْتَ وَفَاةِ رَسُوْلِ اللهِ -صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ- بِسَقِيْفَةِ بَنِي سَاعِدَةَ:
قَدْ رَضِيْتُ لَكُم أَحَدَ هَذَيْنِ الرَّجُلَيْنِ: عُمَرَ، وَأَبَا عُبَيْدَةَ
Ebu Bekir Essıddîk(ra) Resulullah(sav)'in vefat ettiği gün , (Hilafet meselesinde konuştuğu) Beni Saide Sakifesinde şöyle demiştir : Şu iki kimse olan Ömer ve Ebu Ubeyde için (halife olmalarına) razıyım.(Halifelik konusunda ikisinden birini seçmenizi öneriyorum)
قَالَ الزُّبَيْرُ بنُ بَكَّارٍ: قَدِ انْقَرَضَ نَسْلُ أَبِي عُبَيْدَةَ، وَوَلَدُ إِخْوَتِهِ جَمِيْعاً، وَكَانَ مِمَّنْ هَاجَرَ إِلَى أَرْضِ الحَبَشَةِ
قَالَهُ: ابْنُ إِسْحَاقَ، وَالوَاقِدِيُّ
Zübeyr b. Bukkar şöyle diyor : Ebu Ubeyde(ra)'ın , çocuklarının,kardeşinin hepsinin nesli tükenmiştir.Ve kendisi Habeş toprağına hicret eden kimselerdendir.(Bunu İbn İshak ve Vâkidî demiştir)
انظر ابن هشام 1 / 329، و" الطبقات " لا بن سعد 3 / 1 / 298، والحاكم 3 / 266.
Bakınız : İbn Hişam,1/329 ; İbn Sa'd,Tabakat,1/3/298 ; Hakim,El-Müstedrek, 3/266
قُلْتُ: إِنْ كَانَ هَاجَرَ إِلَيْهَا، فَإِنَّهُ لَمْ يُطِلْ بِهَا (3) اللَّبْثَ
(Zehebi diyorki) Derim ki : Şayet Ebu Ubeyde(ra) Habeş yurduna hicret etmişse,orada uzun olarak konaklamıştır.
وَكَانَ أَبُو عُبَيْدَةَ مَعْدُوْداً فِيْمَنْ جَمَعَ القُرْآنَ العَظِيْمَ
Ve Ebu Ubeyde(ra) Kuran'ı cem' edenler için sayılı kimselerdendir.
وَثَبَتَ مِنْ وُجُوْهٍ عَنْ أَنَسٍ:
أَنَّ رَسُوْلَ اللهِ -صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ- قَالَ: (إِنَّ لِكُلِّ أُمَّةٍ أَمِيْناً، وَأَمِيْنُ هَذِهِ الأُمَّةِ: أَبُو عُبَيْدَةَ بنُ الجَرَّاحِ
Son olarak Hz.Enes(ra)'dan sabit olan şu hadisi nakledelim : Resulullah(sav) şöyle demiştir : Şüphesiz Her Ümmetin bir Emîni vardır.Bu Ümmetin Emîni de Ebu Ubeyde b. Cerrah'tır.
أخرجه أحمد 3 / 133، 189، 245، 281، والبخاري (3744) في فضائل القرآن، و (4382) في المغازي، و (7255) في أخبار الآحاد، ومسلم (2419) في الفضائل، والحاكم 3 / 267
وصححه، ووافقه الذهبي، وابن سعد 3 / 1 / 299، وابن عبد البر في " الاستيعاب " 5 / 293 والحافظ في " الإصابة " 5 / 285، .
İmam Ahmed,3/133 ,189,245,281 ; Buhari (3744) Kuranın Faziletlerinde (4382) Meğazide (7255) Ehad Haberlerinde ;Müslim,(2419) Faziletlerde ; Hâkim,3/267 Sahih demiştir,Zehebide ona katılmıştır ; İbn Sa'd, 3/1/299 ; İbnAbdilberr,İstiab,293/5 ; Hafız İbn Hacer,El-İsabe,5/285 ;
كلهم من طريق: خالد الحذاء، عن أبي قلابة، عن أنس ... وأخرجه أحمد 3 / 146، 175، 184، 212، 286 من طريق حماد بن سلمة، عن ثابت البناني، عن أنس ... وأخرجه الترمذي (3759)
في المناقب، وابن ماجه (135) في المقدمة من طريق: أبي إسحاق، عن صلة بن زفر، عن حذيفة.
وأخرجه ابن ماجه (136) في المقدمة عن ابن عمر، وفي الباب عن أبي بكر، وابن مسعود، وخالد بن الوليد، وعائشة،.
وانظر " حلية الأولياء " 1 / 101 وما بعدها
Diğer yollardan olan kaynaklar ; İmam Ahmed,^/146,175,184,212,286 ; Tirmizi(3759) Menakıbda ; İbn Mace (135,136) Mukaddimede ; Hilyetul Evliya,1/101
Allah Ebu Ubeyde b. Cerrahtan Razı olsun.
