Yanlış Olarak İmam Birgivî'ye Atfedilen Bir Kitap: Kabir Ziyaretleri

İmam-ı Birgivî'ye atfedilen Ziyâretu'l-kubûr isimli kitap Türkçe'ye "Bid'at ve Müstehâb Kabir Ziyaretleri" ismiyle tercüme edilmiş ve yayınlanmış bulunuyor (Guraba Yayınları, 1997). Kitabın, İbni Teymiyye'nin talebesi ve bir kopyası olan İbni Kayyım'ın (v. 751/1350) Iğâseti‟l-lehfân isimli kitabından istifade edilerek hazırlandığı kitabın başında ifade edilmektedir.



Son zamanlarda Vehhabîler nezdinde itibar kazanan bu kitap, 1965'te Riyad'da bastırılmış, daha sonra Türkçe'ye ve Bengal diline tercüme edilmiş. Hem Riyad baskısında, hem de bahis konusu tercümelerde kitabın yazarı olarak İmam-ı Birgivî rahimehullah gösterilmiş.

Ancak, 2010 senesinde Boğaziçi Üniversitesi'nde tamamlanmış olan bir yüksek lisans tezinde bu kitabın İmam-ı Birgivî tarafından yazılmadığı, gerçek yazarının Ahmed Rumi el-Akhisarî (vefatı h.1043/m.1633) olduğu delilleriyle ortaya konmuş bulunuyor:

Ahmet Kaylı, A critical study of Birgivi Mehmed Efendi’s (d.981/1573) works and their dissemination in manuscript form, Thesis (M.A.)-Boğaziçi University. Institute for Graduate Studies in Social Sciences, 2010.

Kitabın değişik kütübhanelerde mevcut el yazması nüshalarına bakılarak yapılan araştırmada, bu nüshaların hiç birinde İmam-ı Birgivî'nin ismi görülmemiştir. Öte yandan, Süleymaniye Kütübhanesi'nde mevcut bir nüshada (Fatih 5387, 71a-86b) kitabın Ahmed Rumi el-Akhisarî'ye ait olduğu açıkca yazılıdır.

İmam-ı Birgivî'nin bize sahih olarak ulaşmış eserlerine (meselâ, Risale-i Birgivî'ye veya Tarikat-ı Muhammediyye'ye) dikkatle bakıldığında, mücessime taifesinden olan İbni Teymiyye'den ve İbni Kayyım'dan etkilendiğine dair hiç bir işaret bulunmaz; hatta İmam-ı Birgivî'nin bahis konusu eserlerinde bu ikisinin isimleri bile geçmiyor.

Bu hususu blogumda özet olarak yazdım:

http://muratyazici.blogspot.com.tr/2014/01/kabir-ziyaretleri-kitab-imam-birgiviye.html

İngilizce blogumda daha geniş olarak ele aldım:

http://ahl-al-sunna.blogspot.com.tr/2014/02/a-mis-attribution-to-imam-birgivi.html

Kitabın üzerinde "İmam Birgivî" ismini gören okuyucuların aldanmaması için bu hususu duyurmakta fayda görüyorum.

Allah razı olsun.Ne kadar korkunç.
Vehhabiler artık iç yüzleri iyice anlaşıldığından başka yöntemler bulmuşlar.Çocuk gibiler.
İbni Teymiyye'den ve İbni Kayyım kimse peşinden giden çok olmuş.Nefse hitap ediyor normal tabi.Nafile namaz kılmaya bile ihtiyaç duymuyorlar.

"Meselâ mevlîd toplantıları bunlardan biridir. Buna göre mevlîd okumak, okutmak, sünnet ve nafile namazları kılmak da Vehhâbîlerin yasakladıkları şeyler arasındadır(16)."

VEHHABİLİK(iç yüzlerine bakın genç beyinleri etkiler sırf bunlar)
http://www.sorularlaislamiyet.com/kaynaklar/187949/vehhabilik

Hakkda batılda ortada onların çabası boşuna .

Kabir ziyareti hakkında bazı arapça kitaplara baktım.

زيارة القبور والاستنجاد بالمقبور

الناشر : الإدارة العامة للطبع والترجمة - الرياض

(Kabir Ziyareti ve Defnedilenden yardım isteme)
Bu kitap İbn Teymiyye'ye aiddir.Riyad'da neşr edilmiştir.

زيارة القبور البدعية والشركية وهو مطبوع

(Bidat ve Şirk Kabir Ziyareti )

Bu eserde matbu olarak ''Birgivi'ye ait'' diye yazılmış.

هو محمد بن بير علي بن اسكندر البركوي أو البركلي .
تقي الدين الرومي ، أو محيي الدين

Kendisi Muhammed b. biyr Ali b. İskender Birkivi veya Birkili' imiş.
Takiyyuddin Errûmî veya Muhyiddin

دامغة المبتدعين وكاشفة بطلان الملحدين الامام محمد بن بير علي بن اسكندر البـــــــــــــــركوي.pdf
Bu konuyu arapça bir forumda araştırdım.Yukardaki linki gördüm.Bu eserin İmam Birgiviye ait olduğunu söylemişler.Ve yukarıdaki arapça -pdf- linkini yolladılar.

ﺍﻟﺒﺪﻉ ﺍﳌﺘﻌﻠﱢﻘﺔ ﺑﺰﻳﺎﺭﺓ ﺍﻟﻘﺒﻮﺭ .
ﺃﻟﱠﻔﻬﺎ ﺍﻟﱪﻛﻮﻱ ـ ﺭﲪﻪ ﺍ ـ ﺭﺩ
ﻃﹸﺒﻌﺖ ﺿﻤﻦ ﺭﺳﺎﺋﻞ ﺍﻟﱪﻛﻮﻱ ﰲ ﺍﺳﻄﻨﺒﻮﻝ ، ﻛﻤﺎ ﻃﹸﺒﻌﺖ ﻣﻦ ﻗﺒﻞ
ﺍﻟﺮﺋﺎﺳﺔ ﺍﻟﻌﺎﻣﺔ ﻹﺩﺍﺭﺍﺕ ﺍﻟﺒﺤﻮﺙ ﺍﻟﻌﻠﻤﻴﺔ ﻭﺍﻹﻓﺘﺎﺀ ﻭﺍﻟﺪﻋﻮﺓ ﻭﺍﻹﺭﺷﺎﺩ ﺑﺎﻟﺮﻳﺎﺽ
ﻋﺎﻡ ١٤٠٤ ﻫـ .
ﻛﻤﺎ ﻃﹸﺒﻌﺖ ﺑﺘﺤﻘﻴﻖ ﺍﻟﺪﻛﺘﻮﺭ / ﳏﻤﺪ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ ﺍﻟﺮﲪﻦ ﺍﳋﻤﻴﺲ ، ﺩﺍﺭ
ﺍﻟﻌﺎﺻﻤﺔ ﺑﺎﻟﺮﻳﺎﺽ ، ﺳﻨﺔ ١٤١٤ ﻫـ .
ﻭﳍﺎ ﻃﺒﻌﺎﺕ ﻋﺪﻳﺪﺓ ، ﻭﺗﺮﲨﺖ ﺍﻟﺮﺳﺎﻟﺔ ﺇﱃ ﺍﻟﻠﹼﻐﺔ ﺍﻟﺘﺮﻛﻴﺔ ﰲ ﺍﺳﻄﻨﺒﻮﻝ

PDF Dosyasında , ''Kabir Ziyareti'' bölümüne baktığımda şöyle yazdığını gördüm : Bu eseri İmam Birgivi kabir ziyaretindeki bidatçılar için telif etmiştir.

İmam Birgivi'nin risaleleri İstanbulda basılmıştır,tıpkı Riyadda basılan risalelerinin olduğu gibi.

Doktor Muhammed b. Abdurrahman onu Riyadda tahkik etmiş.İstanbulda Türkçe tercümesi basılmıştır.

----------

Murat Kardeşim doğru söylüyor olabilirsin.Bakalım,araştıralım daha neler çıkacak.

Dr. Ahmet Kaylı'nın tezi İngilizce olduğu için, konuyu İngilizce blogumda daha geniş anlattım:

http://ahl-al-sunna.blogspot.com.tr/2014/02/a-mis-attribution-to-imam-birgivi.html

Orada, Dr. Kaylı'nın tezinin birkaç sayfasının taranmış kopyasını da görebilirsiniz. Fırsat bulunca bunları Türkçe'ye tercüme etmeyi umuyorum. Şu bağlantılarda da biraz bilgi var:

http://www.bisav.org.tr/edergi/default.aspx?dergiid=22

http://www.bisav.org.tr/yayinlar.aspx?module=makale&menuID=3_3&yayintipid=3&yayinid=38&makaleid=720

Bir Osmanlı Âliminin Algılanışı: Birgivî Mehmed Efendi
Ahmet Kaylı
Bir Osmanlı Âliminin Algılanışı: Birgivî Mehmed Efendi
Ahmet Kaylı
12 Nisan 2010
Değerlendirme: Abdullah Taha İmamoğlu

Biyografi çalışmaları yalnızca bir şahsın hayatını değil; aynı zamanda o şahsın içinde yaşadığı dönemi anlamamızda da bize önemli ipuçları sunar. Nitekim Boğaziçi Üniversitesi bünyesinde hazırladığı “Reception of an Ottoman Scholar: Birgivi Mehmed Efendi (d. 981/1573)” adlı yüksek lisans tezinde dilbilim ve İslâmî ilimlerin tamamında Arapça ve Türkçe eserler veren Birgivi Mehmet Efendi’nin (ö. 981/1573) çalışmalarının mahiyetini ve Birgivî’ye aidiyetini sorgulayan Kaylı, Birgivî’nin kendisinden sonraki dönemde, özellikle 17. ve 18. yüzyıllarda, nasıl algılandığının izini sürmekte ve araştırmasını bu soruya verilecek cevaplar çerçevesinde şekillendirmektedir.

İmam Birgivî’nin hayat hikâyesini Huriye Martı’nın Birgivi Mehmed Efendi: Hayatı, Eserleri ve Fikir Dünyası ve Ahmet Turan Arslan’ın İmam Birgivi: Hayatı, Eserleri ve Arapça Tedrisatındaki Yeri adlı iki mühim çalışmaya atfen ele alan Kaylı, İmam Birgivî’nin tasavvuf karşıtı olarak yorumlanmasının mümkün olmadığına, zira kendisi dâhil ailesindeki birçok kişinin Bayramiyye tarikatı ile yakın alakası olduğuna dikkat çekiyor. Dönemin en tartışmalı konuları arasında yer alan para vakıfları, ibadetin ücret karşılığı yapılması, cehrî zikir, sema ve devran gibi konuların Birgivî’nin eserlerinde baskın unsurlar olarak ortaya çıktığını belirten Kaylı, İmam Birgivî’nin fikirlerini en iyi yansıtan eserlerinin ise Tarikat-ı Muhammediyye ve Risâle-i Birgivî olduğu görüşünde.

Öte taraftan, Birgivî’nin ve eserlerinin, kendinden sonraki dönemlerde nasıl algılandığı ve değerlendirildiğini araştıran tez, Kadızâdeler ile Sivasîler arasındaki tartışmanın alevlenmesiyle Kadızâdeliler tarafından Birgivi ve eserlerinin kendi cenahlarına çekildiğini, bu tartışmalar muvacehesinde İbn Kayyım’ın kabir ehli ile ilgili [yazılarını derleyen Akhisarî'nin] risalesinin ve Akhisarî’nin birçok eserinin İmam Birgivi’ye nispet edildiğini yazma tetkikleriyle ortaya koyuyor.

Kaylı’nın dikkat çektiği bir başka husus, 18. yüzyılda Batı düşüncesinin aydınlanma hareketi ile yükselişe geçmesi bağlamında, Reinhard Schulze örneğindeki bazı müelliflerin, Osmanlı Devleti’nde de eş zamanlı olarak benzer aydınlanma çabalarının olup olmadığı yönündeki sorgulamalarıdır. Bununla birlikte tez, Birgivî’nin düşüncesinin ve Kadızâdeliler hareketinin dinin bireyselleştirilmesi şeklinde değerlendirilmesinin ya da protestanvari bir okumaya tabi tutulmasının yanlış bir değerlendirme olacağını ve bu dolayımda İmam Birgivî’nin “sosyal aktivist” kimliğinin ön plana çıktığını vurguluyor.

Çalışmasında, Türkiye’deki tarih çalışmalarında çok fazla kullanılmayan kantitatif metodu kullanan Kaylı, yirmi yıllık aralıklarla İmam Birgivî’nin eserlerinin ne sıklıkla istinsah edildiğini grafikler eşliğinde istatistikî olarak ortaya koymaktadır. İstanbul’daki 10 yazma kütüphanede bulunan Birgivi’ye ait 1500 civarında kayıtlı eserden, yaklaşık 500’üne dayanarak araştırmasını tamamlayan Kaylı, bu çalışmanın neticesinde İmam Birgivî’ye nispet edilen 68 eserin 35’e düştüğünü de tespit ediyor.

Ahmed1' Alıntı:

Bunları yapanlar Vehhabîyyun(Vehhabiler) midir? Musannife ait olmayan yazıları ona nisbet etmekten korkmuyorlar mıdır?

İnternette birçok arapça kitap var.Bu kitapların , musanniflerine ait olmadığını nasıl tesbit edebiliriz.Bu konuda internet birçok kitapla dolmuş durumdadır.

Genişletmek için tıkla ...

Bizzat bu kitabı İmam Birgivî'ye ilk atfedenin Vehhabîler olduğunu sanmıyorum; ancak İmam Birgivî meşhur ve sevilen bir âlim olduğu için kitabı basmış ve tercüme de ederek yaymaya başlamışlardır.

Konunun uzmanlarına sormak bir çözümdür; meselâ, hangi eserlerin İmam Birgivî'ye ait olduğu konusunda Ahmet Kaylı önde gelen bir uzmandır diyebiliriz. Başka âlimler/kitaplar için de benzer bir metot takip edilebilir. Burada ilahiyatçılara ve tarihçilere mühim bir görev düşüyor, ama maalesef bu tür araştırmalar yapanlar azdır.

Matbu eserler her zaman güvenilir olmuyor; arşivlere girip el yazması eserlere bakılması gerekebiliyor. Birkaç misal:

http://muratyazici.blogspot.com.tr/2007/06/haviyye-taifesinin-kitaplarda-yapt.html

http://muratyazici.blogspot.com.tr/2007/06/ibni-teymiyye-nasil-savunuluyor.html

Vesselâm.