Fissür Örtücüler

ömr-ü diyar

اَلْمَرْءُ مَعَ مَنْ أَحَبَّ
Yönetici

Fissür Örtücüler (Fissur Sealant)
Fissür Örtücü azı dişlerinin çiğneme yüzeylerini örten ve dişleri çürüğe karşı koruyan akıcı kıvamda bir maddedir. Genellikle çocuklarda 6 yaş dişleri (1. Büyük Azıdişleri) 5 ile 7 yaşları arasında sürer. 2. büyük azı dişleri (12 yaş dişleri)ise 11-14 yaşları arasında ağızda görülmeye başlarlar. Yapılan araştırmalar diş çürüklerinin % 90'ının büyük azı dişlerinin çiğneme yüzeylerinde bulunan küçük,derin ve dar girintilerden (Pit ve Fissürler) başladığını belirtmektedir. Dişler ilk sürdükleri zaman diş minesi tam olarak kalsifiye olmadığından,(olgunlaşmadığından) yeni sürmüş dişler genellikle çürüğe karşı daha dirençsiz ve çürük oluşumuna yatkındırlar.
Fissür Örtücülerin uygulanması için en ideal zaman bu dişlerinin sürdüğü ilk aylardır. Ayrıca çocuğunuzun ilk dişleri olan süt dişleri de Fissür Örtücülerle çürüğe karşı korunabilir. Eğer çürük diş, minenin alt tabakası olan dentin bölgesine ilerlemiş ise, Fissür Örtücüden ziyade koruyucu bir restorasyon (dolgu) olan PRR(Preventive Resin Restoration) yapılması çocuğunuzun ağız diş sağlığı açısından daha uygun olabilir. Unutulmamalıdır ki diş çürükleri özellikle çocuklarda daha doğrusu yeni sürmüş genç dişlerde çok hızlı ilerlemektedir. Bu sebepten dolayı Fissür Örtücülerin zaman kaybedilmeden uygulanması çok önemlidir.

Fissür Örtücü uygulamaları ağrısız ve son derece kolay bir işlemdir. Sadece tükürük akışının fazla olduğu, bulantı refleksi ve ağzın istenilenden daha az açıldığı durumlarda uygulama zorlaşabilir. Çocukların dişhekimi korkusu hepimizce bilinen bir durumdur. Fissür Örtücü uygulamaları sayesinde çocukların diş hekimi korkusu önemli ölçüde azaltılabilir. Bu uygulama ile, Pedodontist-Çocuk-Aile (Pedodontik Üçgen) ilişkisi de en üst seviyeye çıkarılabilir. Fissür Örtücü Uygulanması Öncelikle Fissür Örtücü uygulanacak diş Rubber Dam (Lastik Örtü) veya pamuk tamponlar ile tükürükten izole edilir. Bu işlem Fissür Örtücünün diş yüzeyine tutunabilmesi için çok önemlidir. Daha sonra jel kıvamında olan yüzey pürüzlendiricisi diş üzerine sürülerek uygulanacak bölge hazırlanır. Akıcı kıvamdaki Fissür Örtücü dişe uygulanır ve mavi ışık (Işınlı Dolgu Cihazı) yardımıyla sertleşmesi sağlanır. Bütün bu işlemler yaklaşık 3-5 dakika sürer ve işlem esnasında çocuğunuz hiçbir ağrı hissetmez. Fissür Örtücü uygulamasından sonra çocuğunuz eğer isterse hemen bir şeyler yiyip içebilir.

Uygulama Öncesi Yüzey Pürüzlendirme Yıkama ve Kurutma Fissür Örtücü Tatbiki
Uygulama Sonrası Işın Tatbiki
Dayanıklılık Fissür örtücüler zamanla aşınabilir, buna rağmen yıllar sonra bile %85-90 oranında dişler üzerinde kaldığı yapılan çalışmalarla ispatlanmıştır. Diş gıcırdatma ve sert gıdaların sıkça tüketilmesi Fissür Örtücülerin daha çabuk kırılmasına ve dişlerin üzerinden düşmesine sebep olabilir. Fissür Örtücülerin diş minesine bağlanma kuvveti, uygulama sırasında ne kadar iyi olursa diş üzerinde kalma ömrü de o kadar uzun olur. İdeal Fissür Örtücü uygulamasında en etkili faktör çocuğunuzun uyumudur. Her şeye rağmen eğer Fissür Örtücü düşerse, çocuğunuzun dişi daha önce hiç Fissür Örtücü uygulanmamış bir dişten çok daha fazla çürüğe karşı dirençlidir. Fissür Örtücü düştükten sonra eğer 6 ay içersinde farkedilip tekrar uygulanırsa çürüğe karşı koruma devam edecektir. Tüm bu faydalarına rağmen çocuğunuz ağız hijyenine dikkat etmez ve rutin diş hekimi kontrollerine getirilmez ise dişlerini çürükten korumak hemen hemen imkansızdır.

Pedodonti nedir?


Bebek, çocuk, ergen ve engelli hastaların ağız ve diş sağlığının korunması, teşhis ve tedavisinden sorumlu olan diş hekimliği dalıdır.


Pedodontist kimdir?

Çocuk uzmanları(Pediatrist) çocukların genel sağlığından sorumlu doktorlar iken pedodontistlerde bebek, çocuk, ergenlik dönemindeki çocukların ve engelli hastaların ağız ve diş sağlığının korunması, teşhis ve tedavisinden sorumlu diş hekimleridir. Pedodontistler beş yıllık bir diş hekimliği eğitiminden sonra dört yıl daha pedodonti anabilim dalında eğitim almış kişilerdir.

Kızımı/oğlumu neden bir pedodontiste götürmeliyim?

Çocukların ilk diş hekimi deneyimi hayat boyu unutmadıkları ve belki de diş hekimleri hakkındaki görüş ve düşüncelerinin şekillendiği önemli bir dönemdir.

Bu önemli dönemde çocuklar ile iletişim, tanı, tedavi konularında eğitim almış ve deneyimli kişilerden yardım alınması, çocuğunuzun diş hekimliği işlemlerine karşı olumlu tavır ve düşünceler geliştirmesine katkıda bulunacaktır.

Bir pedodontist için önemli olan çocuğun güvende ve mutlu hissettiği bir ortamda başarılı bir tedavi gerçekleştirmektir.

Biberon Çürükleri

"Biberon Çürükleri" veya günümüzdeki adıyla "Erken Çocukluk Dönemi Çürükleri" bebek ve çocuklarda görülen genellikle üst süt keserlerin diş etine yakın yüzeylerinde tebeşirimsi, beyaz renkte beyaz nokta lezyonları şeklinde başlarlar.

Bu diş çürükleri tüm üst süt kesici dişleri, üst ve alt birinci süt azıları ve alt süt köpek dişlerini etkiler. Altsüt kesici dişlerinde diş çürükleri hiç görülmez veya nadiren gözlenir.

Bebeğinizin üst dudağını yukarı kaldırarak dişlerini inceleyebilirsiniz. Önemli olan nokta bu lekeleri fark ettiğinizde en kısa zamanda bir pedodontist ile irtibata geçmenizdir. Çünkü beyaz nokta lezyonlarının iyileşme şansı bulunmaktadır. Pedodontistin tavsiyeleri ile bu çürükler ilerlemeden durdurulabilir.

Beyaz nokta lezyonlarının tedavi edilmediği durumlarda kahverengiye doğru renk değiştirerek zamanla çukurlaşırlar.

Bebeğin geceleri biberon ile beslenmesi,sık aralıklarla emzirilmesi, uzun süre ve sık aralıklar ile ağızlıklı bardakla içilmesi erken çocukluk dönemi çürüklerine neden olabilmektedir.

Erken çocukluk dönemi çürükleri süt dişlerinin sürmesini takiben, dişlerin düz yüzeylerinde görülen ve dişlerde uzun süreli zararlar verebilen bir durumdur.

Bu çürükler çocuklarda başka sağlık sorunlarına da neden olabilmektedir. Süt dişlerindeki bu çürükler tedavi edilmedikleri taktirde canlılıklarını kaybedebilir(nekroz), iltihaplanabilir, abse oluşumuna veya dişin çevre yumuşak dokularını içine alan ciddi enfeksiyonlara (loca absesi) neden olabilir. Dişlerdeki bu enfeksiyonlar diş ağrılarına ve süt dişinin altında gelişen sürekli dişte kalıcı hasarlara neden olabilmektedir. Dişlerde görülen bu durumlar çocuğun beslenme ve genel sağlını da etkileyebilmektedir.

Süt dişleri neden önemlidir?

Süt dişleri, çocuğun çiğneme ve beslenme fonksiyonunu düzenli ve sağlıklı bir şekilde yapılması, konuşmanın gelişmesinde, çocuğun dış görünüşünde,sürekli dişlerin çenelere sürmesine kılavuzluk etmekte ve bu dişlerin yerlerini muhafaza etmek gibi önemli görevlere sahiplerdir. Çenelerin ve kasların sağlıklı gelişimini sağlamaktadırlar.

Bebeğimin dişleri sürdüğünde neler ile karşılaşabilirim?

Dişlerin sürme döneminde, iştah kaybı,tükürük artışı, salgılama, parmağı ağza götürme, dişetlerini kaşıma ihtiyacı ve sinirlilik görülebilir. Bunlar dışında çocukta gribe benzer bazı belirtiler de görülebilmektedir. Ateş, bulantı, kusma, tıkanıklık hissi veya ishal gibi belirtilerin olduğu durumlarda çocuk doktoruna (pediatrist) başvurulmalıdır.

Bebeğinizin ilk süt dişleri ağıza sürdüğü sırada dişetleri oldukça hassas ve ağrılı olabilmektedir. Dişlenme döneminde bebeği rahatlatmak amacıyla bazı uygulamalar yapılabilir.

1- En iyi uygulama günde 3 veya 4 defa bebeğin ağzını gazlı bezle silerek temiz tutmak çok önemlidir.

2- Çocuğunuzun dişetlerine gazlı bez ile nazikçe masaj yapılarak ağrıları azaltılabilir ve dişlerin sürmesi kolaylaştırabilirsiniz.

3- Ayrıca çocuk mağazalarında satılan bebeklerin çiğnemeleri ve ısırmalarına uygun bir şekilde üretilmiş güvenli dişlikler de verebilirsiniz.

Sürekli Dişlerin Özellikleri ve Görevleri

Güldüğümüzde dişlerin tümü bir bütün olmasına karşın ağzımızda farklı görevlere sahip farklı diş grupları bulunmaktadır. Toplam 32 adet olan sürekli dişlerimiz kesici dişleri, köpek dişleri, küçük azılar ve büyük azılardan oluşurlar.

Kesici Dişler

Güldüğümüzde en belirgin olarak görülen dişler kesici dişlerdir. Alt ve üst çenede ön bölgede toplam sekiz tane kesici diş bulunmaktadır. Bunların ikisi orta kesici diş diğer ikisi ise yan kesici diş olarak adlandırılır.

1-Besinlerin ısırılmasını sağlayan dişlerdir. Sert besinlerin örneğin bir elmayı ısırarak bir parça koparılmasını sağlar ve böylece diğer dişlerin öğütülmesi için ağız içerisine dil tarafından itilir.

2-Dudakları ve yüzü destekler. Ön dişlerin kaybeden kişilerde ön yüz ve dudaklarda bir çökme gözlemlenir.

3- Konuşmada görevlidir. Belirli harflerin çıkarılması için dilin üst ön dişlerin arka yüzeyleri ile temasta olmaları gerekmektedir.

4- Güzel bir gülümsemede en etkili dişlerdir. Gülümsediğimizde karşımızdaki kişilerin ilk dikkatini çeken dişlerimizdir.Gülümsediğimizde ön dişlerin 8’ini oluşturan üst ve alt ön kesici dişler gülümsemeyi en çok etkileyen ve belirleyen
dişlerdir.

Köpek Dişleri

Kesici dişlerinin hemen arkasında alt ve üst çenede toplam dört tane köpek dişi bulunmaktadır. Ağzın her bir köşesinde bulunan bu dişler oldukça sivridirler.

1- Yiyeceklerin koparılmasını sağlarlar. Köpek dişlerinin sivri olması dolayısı ile besinler bu dişler ile koparılır.
2- Kesici dişler ile birlikte, dudak ve yüzü destekleyen dişlerdir.
3- Kesici dişler ile birlikte konuşmada da etkilidirler.
4- Çiğneme sırasında yol gösterici özellikleri vardır. Çenemizi sağa veya sola kaydırdığımızda köpek dişlerinin birbirine temas ettiğini hissedebilirsiniz.

Küçük Azı Dişleri

Köpek dişlerinin hemen arkasında alt ve üst çenede toplam sekiz tane küçük azı dişi bulunur.

1- Köpek dişleri ile birlikte yiyeceklerin koparılmasında görevlidirler.
2- Büyük azılar ile birlikte yiyeceklerin çiğnenmesi ve öğütülmesinde görevlidirler.
3- Kesici ve köpek dişleri kadar olmasa da estetik görünümde ve konuşmada görevlidirler.
4- Ağız köşelerini ve yüz kaslarını desteklerler.

Büyük Azı Dişleri

Küçük azıların arkasında alt ve üst çenede toplamda on iki tane büyük azı bulunur. Her bir yarım çenede üç tane (birinci,ikinci ve üçüncü) büyük azı dişi bulunur. Birinci büyük azı 6 yaş, ikinci büyük azı 12 yaş ve üçüncü büyük azı ise 20 yaş dişi olarak bilinir. Büyük azılar ağzın en büyük ve güçlü dişleridirler.

1- Besinlerin öğütülmesinde görevlidirler.
2- Yüz kaslarını ve yanakları desteklerler.
3- Konuşmada görevlidirler.


İlk diş muayenesi ne zaman yapılmalıdır?

Amerikan Pediatrik Diş Hekimleri Birliği ve Amerikan Pediatri Birliği çocuklarda ilk süt dişinin (genellikle alt süt orta kesici dişi) sürmesi ile birlikte en geç 1 yaşından itibaren bir diş hekimi muayenesinin gerekli olduğunu belirtmektedirler.

Diş muayenesi sırasında neler yapılır?

Çocuğunuzun ağzında mevcut olan tüm dişler çürük açısından incelenirken, çenelerin gelişimi ve kapanışları ayrıca ağız içi yumuşak dokuları (dil, dudak, yanak, diş etleri) da incelenir.

1. Muayene sonrasında pedodonti uzmanı çocuk ve aileye ağız hijyen eğitimi vererek, hastanın yaşına uygun fırça ve macun önerir.

2. Diş çürüklerinin (biberon çürüğü veya erken çocukluk çürüğü)engellenmesi için gerekli beslenme alışkanlıkları konuşulur.

3. Aileye çocuğunun ağız ve diş gelişimi anlatılır.

4. Kötü alışkanlıklar (parmak emme, tırnak yeme, dudak emme) üzerinde değinilir.

5. Ailenin merak ettiği tüm soruları yanıtlanır.

Diş muayenesi nasıl yapılır?

Bebeklerin muayenesi genelde bebek ebeveynin kucağında otururken veya yatarken yapılabilir. Çocuklarda ise diz dize (Knee to knee)dediğimiz pozisyonda muayene gerçekleştirilir. Bu pozisyon çocuğun annesinin yüzünü doğrudan görmesi ve hekimin de çocuk hastanın ağız ve çevresinin rahatlıkla görmesini sağlar. 3 yaşından büyük çocuklar ise genellikle koltuğa oturup muayene yaptırmaktadırlar.

Önemli olan nokta çocuk istemediği halde diş koltuğuna oturtulmamalıdır. İlk muayene genellikle ailenin pedodonti uzmanı ile tanıştığı, çocuğun ise bulunduğu yeni ortamı ve kişileri gözlemlediği bir seanstır. Acil durumlar söz konusu olmadığı sürece pedodontistler çocukların ilk diş hekimi muayenesinde tedavi uygulamamaktadırlar.

Diz dize pozisyonunda genellikle tüm çocuklar ağladığından aileler çocuklarının canlarının yandığını düşünürler. Bu çok doğaldır. Bu durum çocuğunuzun ilk çocuk doktoru (pediatrist) tarafından fiziksel muayenesi yapılırken ağlaması ile bağdaştırılabilir. İşlem sırasında ağlamalarının nedeni canlarının yanmasından değil işlemden rahatsız olmalarından kaynaklanır
 
Üst