Ateş çocukluk döneminde hekime en sık başvuru nedenini oluşturmaktadır. Doğumdan sonra her yaşta ateş şikayetinin olması bu sorunun ne denli önemli olduğunu göstermektedir.
Ebeveynlerin çok korktuğu ve süratle ateşin düşürülmesini planladıkları bu sorun ateş düşürücülerin yaygın kullanımına yol açmaktadır. Panik içindeki ebeveyn ateş düşürücülere süratle başlamaktadır. Diğer taraftan ateşin enfeksiyonlarla savaşmanın bir işareti olduğu unutulmamalıdır. Ateşli bir çocukta ateşin düşürülmesi kadar, ateş nedeninin saptanması ve tedavinin bu nedene göre planlanmasının önemli olduğu unutulmamalıdır.
Ateş düşürücülerin (antipiretik) yaygın ve bilinçsizce kullanımı bu ilaçlara bağlı yan etkileri de beraberinde getirmektedir. Günümüzde kullanılan ateş düşürücüler:
-Salisilatlar (aspirin),
-Asetaminefon (parasetamol),
-Ibuprofen,
-Ketoprofen,
-Nimesulid.
1980'li yıllara kadar çocuklarda en yaygın kullanılan ateş düşürücü salisilatlar olmuştur. Bu yıllarda aspirin kullanan çocuklarda Reye sendromunun ilişkisine dikkat çekilmiş ve bu durum ateşli çocuklarda aspirin kullanımında azalmaya neden olmuştur. Bugün dünyada en sık kullanılan ateş düşürücü ilaç parasetamol’dur. Her yaş grubunda kullanılmakta ve çoğu zaman ilaç dozuna dikkat edilmemektedir.
Adolesan dönemde intihar amacıyla alınabilen bu ilaç çocuklarda yüksek dozda verildiğinde ciddi komplikasyonlara neden olabilmekte, karaciğer ve böbrek yetmezliğine yol açabilmektedir. Çocuklarda önerilen doz 10-15mg/kg/doz şeklindedir. Günlük total doz 4 ile 6 saat aralıklarla verilebilir. Günlük maksimum doz ise 90mg/kg/gün şeklindedir. Özellikle bebek ve karaciğer hastalığı olan çocuklarda parasetamol kullanırken çok dikkatli olmalı, yüksek dozlarda karaciğer hasarının gelişebileceği unutulmamalıdır.
Ebeveyn bir taraftan çocuğun ateşini düşürürken, diğer taraftan çocuğun şikayetlerine göre kombinasyon ürünlerine de başlamaktadır. Kombinasyon ürünleri 3 veya 4 preparatı içermektedir. Bu ürünlerin içinde parasetamol veya ibuprofen bulunmaktadır. Aile bilinçsizce her iki ilacı birlikte kullanmakta ve kombinasyon ürünlerindeki antipiretik içeriği önemsememektedir. Ateşli bebek veya çocuk, alması gereken dozdan fazlasını kullanmak durumunda bırakılmaktadır. Diğer yandan gerek parasetamol ve gerekse kombinasyon ürünlerindeki parasetamol miktarlarında standardizasyon yoktur. Bazı preparatlarda 1 ölçek = 5 ml = 120 mg. parasetamol varken bazı preparatlarda bu miktar 1 ölçek = 160 mg. şeklindedir. Aynı varsayım kombinasyon ürünleri içinde söz konusudur. Bu durumda bebek veya çocuk alması gereken dozun fazlasını bilinçsizce kullanmaktadır.
Yapılan çalışmalarda antipiretikler içinde overdoz’un alındığı ilaçların başında asetaminofen gelmektedir. Çoğu kez bu durum fark edilmemekte ve hastada oluşacak hasarlar gözden kaçmaktadır. Çocuklarda ilaç kullanımında doğru doz doğru zaman aralığında çocuğun yaş, kilo ve hastalık durumu göz önüne alınarak planlanmalıdır. Ateş düşürücülerin kullanıldığı durumlarda kombinasyon ürünlerinin gelişi güzel kullanılmaması gerekmektedir. Ailelerin bu konuda titiz davranmaları ve bilinçsizce ilaç kullanmalarının ciddi sonuçlar doğurabileceği konusunda uyarılmaları en akılcı yaklaşım olarak görülmektedir
Ebeveynlerin çok korktuğu ve süratle ateşin düşürülmesini planladıkları bu sorun ateş düşürücülerin yaygın kullanımına yol açmaktadır. Panik içindeki ebeveyn ateş düşürücülere süratle başlamaktadır. Diğer taraftan ateşin enfeksiyonlarla savaşmanın bir işareti olduğu unutulmamalıdır. Ateşli bir çocukta ateşin düşürülmesi kadar, ateş nedeninin saptanması ve tedavinin bu nedene göre planlanmasının önemli olduğu unutulmamalıdır.
Ateş düşürücülerin (antipiretik) yaygın ve bilinçsizce kullanımı bu ilaçlara bağlı yan etkileri de beraberinde getirmektedir. Günümüzde kullanılan ateş düşürücüler:
-Salisilatlar (aspirin),
-Asetaminefon (parasetamol),
-Ibuprofen,
-Ketoprofen,
-Nimesulid.
1980'li yıllara kadar çocuklarda en yaygın kullanılan ateş düşürücü salisilatlar olmuştur. Bu yıllarda aspirin kullanan çocuklarda Reye sendromunun ilişkisine dikkat çekilmiş ve bu durum ateşli çocuklarda aspirin kullanımında azalmaya neden olmuştur. Bugün dünyada en sık kullanılan ateş düşürücü ilaç parasetamol’dur. Her yaş grubunda kullanılmakta ve çoğu zaman ilaç dozuna dikkat edilmemektedir.
Adolesan dönemde intihar amacıyla alınabilen bu ilaç çocuklarda yüksek dozda verildiğinde ciddi komplikasyonlara neden olabilmekte, karaciğer ve böbrek yetmezliğine yol açabilmektedir. Çocuklarda önerilen doz 10-15mg/kg/doz şeklindedir. Günlük total doz 4 ile 6 saat aralıklarla verilebilir. Günlük maksimum doz ise 90mg/kg/gün şeklindedir. Özellikle bebek ve karaciğer hastalığı olan çocuklarda parasetamol kullanırken çok dikkatli olmalı, yüksek dozlarda karaciğer hasarının gelişebileceği unutulmamalıdır.
Ebeveyn bir taraftan çocuğun ateşini düşürürken, diğer taraftan çocuğun şikayetlerine göre kombinasyon ürünlerine de başlamaktadır. Kombinasyon ürünleri 3 veya 4 preparatı içermektedir. Bu ürünlerin içinde parasetamol veya ibuprofen bulunmaktadır. Aile bilinçsizce her iki ilacı birlikte kullanmakta ve kombinasyon ürünlerindeki antipiretik içeriği önemsememektedir. Ateşli bebek veya çocuk, alması gereken dozdan fazlasını kullanmak durumunda bırakılmaktadır. Diğer yandan gerek parasetamol ve gerekse kombinasyon ürünlerindeki parasetamol miktarlarında standardizasyon yoktur. Bazı preparatlarda 1 ölçek = 5 ml = 120 mg. parasetamol varken bazı preparatlarda bu miktar 1 ölçek = 160 mg. şeklindedir. Aynı varsayım kombinasyon ürünleri içinde söz konusudur. Bu durumda bebek veya çocuk alması gereken dozun fazlasını bilinçsizce kullanmaktadır.
Yapılan çalışmalarda antipiretikler içinde overdoz’un alındığı ilaçların başında asetaminofen gelmektedir. Çoğu kez bu durum fark edilmemekte ve hastada oluşacak hasarlar gözden kaçmaktadır. Çocuklarda ilaç kullanımında doğru doz doğru zaman aralığında çocuğun yaş, kilo ve hastalık durumu göz önüne alınarak planlanmalıdır. Ateş düşürücülerin kullanıldığı durumlarda kombinasyon ürünlerinin gelişi güzel kullanılmaması gerekmektedir. Ailelerin bu konuda titiz davranmaları ve bilinçsizce ilaç kullanmalarının ciddi sonuçlar doğurabileceği konusunda uyarılmaları en akılcı yaklaşım olarak görülmektedir
