Askeri Tarihte Serhad Gazileri
Askerî tarihimize kahramanlıkları ile şan ve şeref katan serhat gazilerimiz, kültür tarihimize de, sporculukları ve şiirleriyle katkıda bulunmuş yiğitlerimizdir. Sınırlardaki kalelerde görev yapan bu gaziler, üç toplumdan meydana geliyordu.
1- Serhat Kulu da denilen Azep, Hisarlı, Sekban, Lağımcı ve Müsellem’ler olup doğrudan doğruya merkeze bağlıydılar.
2- Kale ve sancaklara atanmış olan Bey ve Beylerbeyilerinin kendi askerleri.
3- O kalelerde yaşayan Müslüman halk kahramanları idi.
Serhat gazilerinin görevleri; düşmandan alınıp kendilerine teslim edilmiş olan kale ve palangaları korumak, bilgi toplamak ve gerektiğinde akınlara gitmekti.
Evliya Çelebi, dağlık olan Karadağ, Hersek ve Bosna bölgelerindeki serhat gazilerinin yaşantılarını şöyle anlatıyor:
“Gaziler daima kılıcı belinde, tüfeği elinde adamlar olup, gece ve gündüz silahlarıyla yatarlar. Hatta yıkanırken ve namaz kılarken bile silahlarını yanlarından ayırmaz, hazır bulundururlar. Elbiseleri kırmızı çuha. Daracık yelekleri giyip göğüslerine birer okka gümüş halka takarlar. Bellerine kuşak sararlar. Bir esir alınca onunla bağlarlar. Bir kuyudan su çekseler kuşağıyla çekerler. Nice gaziler esir olduktan sonra kuşağını kement edip düşman kalelerinden firar etmişlerdir. Bellerinden aşağı bolca beyaz şalvar giyip, ayaklarına bir çeşit nazik çarık giyerler ki, taşlık yerde her biri ceylan gibi sekerler. Başlarına yine kırmızı çuha, Hırvat arakiyesi giyerler. Allah için söylemek lâzımsa, çevik ve çabuk değerli yiğitlerdir. Bu gaziler ile serhatlerde tatlı sohbetler ettik...”
Askerî tarihimize kahramanlıkları ile şan ve şeref katan serhat gazilerimiz, kültür tarihimize de, sporculukları ve şiirleriyle katkıda bulunmuş yiğitlerimizdir. Sınırlardaki kalelerde görev yapan bu gaziler, üç toplumdan meydana geliyordu.
1- Serhat Kulu da denilen Azep, Hisarlı, Sekban, Lağımcı ve Müsellem’ler olup doğrudan doğruya merkeze bağlıydılar.
2- Kale ve sancaklara atanmış olan Bey ve Beylerbeyilerinin kendi askerleri.
3- O kalelerde yaşayan Müslüman halk kahramanları idi.
Serhat gazilerinin görevleri; düşmandan alınıp kendilerine teslim edilmiş olan kale ve palangaları korumak, bilgi toplamak ve gerektiğinde akınlara gitmekti.
Evliya Çelebi, dağlık olan Karadağ, Hersek ve Bosna bölgelerindeki serhat gazilerinin yaşantılarını şöyle anlatıyor:
“Gaziler daima kılıcı belinde, tüfeği elinde adamlar olup, gece ve gündüz silahlarıyla yatarlar. Hatta yıkanırken ve namaz kılarken bile silahlarını yanlarından ayırmaz, hazır bulundururlar. Elbiseleri kırmızı çuha. Daracık yelekleri giyip göğüslerine birer okka gümüş halka takarlar. Bellerine kuşak sararlar. Bir esir alınca onunla bağlarlar. Bir kuyudan su çekseler kuşağıyla çekerler. Nice gaziler esir olduktan sonra kuşağını kement edip düşman kalelerinden firar etmişlerdir. Bellerinden aşağı bolca beyaz şalvar giyip, ayaklarına bir çeşit nazik çarık giyerler ki, taşlık yerde her biri ceylan gibi sekerler. Başlarına yine kırmızı çuha, Hırvat arakiyesi giyerler. Allah için söylemek lâzımsa, çevik ve çabuk değerli yiğitlerdir. Bu gaziler ile serhatlerde tatlı sohbetler ettik...”
