ANNE BABAYA KARŞI GELMENİN VE AKRABA İLE İLİŞKİYİ KESMENİN YASAK OLDUĞU ( 1
Yüce Allah, şöyle buyurmuştur:
<< Hakimiyeti ele geçirirseniz/dönerseniz, hemen yeryüzünde fesat çıkaracak,akrabalık bağlarını bile
kesip parçalayacaksınız öyle mi? Bunlar öyle kimseler ki, Allah onlara lanet etmiş, kulaklarını sağır ,
gözlerini kör etmiştir!>> (Muhammed: 22 – 23 )
<< Sağlam bir şekilde Allah’a verdikleri sözü bozan, Allah’ın ilişkiyi sürdürmesini emrettiği bağları
koparan ve yeryüzünde bozgunculuk yapanlara lanet ve en kötü yurt ( cehennem ) vardır.>>(Ra’d:
25 )
<< Rabb’in , yalnız kendisine kulluk etmenizi, anne ve babaya iyi davranmanızı emretti. Eğer ,
onlardan birisi yaşlanmış olarak senin yanında bulunursa onlara “ öf “ bile deme, onları azarlama ,
onlara güzel söz söyle. Onlara alçak gönüllülükle merhamet kanatlarını ger ve:
“ Rabb’im , küçükken beni yetiştirdikleri gibi sen de onlara merhamet et.” De. >> ( İsrâ: 23 – 24 )
HADİSLER
Ebû Bekre Nüfey b. Haris (r.a)’dan. Şöyle demiştir:
“ Rasûlullah (s.a.v) üç kere:
“ Bakın büyük günahların en büyüklerini size bildireyim mi?” buyurdu. Biz de:
” Evet bildir , Ey Allah’ın Rasûlü” dedik.
“ Allah’a ortak koşmak, anne ve babaya karşı gelip eziyet vermek.” Buyurdu, bu sırada
yaslanıyordu, doğrulup oturdu ve:
“ Bakın, bir de yalan söylemek ve yalan şahitlikte bulunmaktır.” Buyurdu ve sürekli bu sözü
tekrar edip durdu. O derece ki sonunda ‘keşke sussa’ dedik.”demiştir.
( Müttefekun aleyh)
Açıklama:
Ashabın Hz. Peygamber (s.a.v) için ‘ keşke sussa ‘ diye temenni etmesi , Efendimiz (a.s)’ın bu
büyük günahları anlatırken etkilenip üzülmesi nedeniyle, sonunda ağır bir vahiy gelir endişesinden
olabilir. Nitekim Kur’ân-ı Kerîm’de << Allah’ın Rasûlünü üzüp, eziyet verenlere acıklı bir azap
vardır…>>( Tevbe : 61 ) buyrulmaktadır.
***********************
Abdullah b. Amr (r.a)’dan.Hz. Peygamber (s.a.v):
“ Büyük günahlar şunlardır: Allah’a ortak koşmak, anne ve babaya karşı gelip eziyet vermek,adam
öldürmek , yalan yere yemin etmektir.” Buyurmuştur.
( Buhârî )
********************
Abdullah b. Amr (r.a)’dan. Rasûlullah (s.a.v):
“ Bir kişinin anne ve babasına sövmesi , en büyük günahlardandır.” Buyurmuş , oradakiler:
“ Ey Allah’ın Rasûlü, bir kişi anne ve babasına hiç söver mi?” demişler , O da:
“ Evet söver. Birisinin babasına söver , bu yüzden o da onun babasına söver. Annesine söver , bu
yüzden o da onun annesine söver.” buyurmuştur.
( Müttefekun aleyh )
Diğer bir rivayet ise şöyledir: Rasûlullah (s.a.v):
“ Büyük günahların en büyüğü bir kişinin anne ve babasına lanet etmesidir.” Buyurdu. Oradakiler:
““ Ey Allah’ın Rasûlü, bir kişi anne ve babasına nasıl lanet edebilir?” demişler , O da:
“ Bir kişi, birisinin babasına söver , bu yüzden o da onun babasına söver. Annesine söver , bu
yüzden o da onun annesine söver.” Buyurdu.
**********************
Cübeyr b. Mut’im (r.a)’dan . Rasûlullah (s.a.v):
“ Akraba ile ilişkiyi kesen cennete giremez “ buyurmuştur.
( Müttefekun aleyh )
Açıklama: Hadisimizdeki , cennete giremez ifadesi bir kaç yönden açıklanmıştır. Akraba ile ilişkiyi
kabul etmeyip tümden inkar eden, İslâm’ın bir esasını inkar ettiğinden küfre girer , dolayısıyla
cennete giremez, veya akraba ile ilişkiyi kesen en azından günahkar olduğundan dolayı doğrudan
cennete giremez , yahut da akraba ile ilişkiyi kesen, sorgusuz cennete giren kimseler arasında
olmaya hak kazanamaz şeklinde açıklanmıştır. Ancak , ilişkiyi kesmeyi gerektirecek bazı durumlar
bunun dışındadır.
**********************
Muğire b. Şu’be (r.a)’dan. Hz. Peygamber (s.a.v) şöyle buyurmuştur:
“ Allah , annelere karşı gelip itaatsizliği , kız çocuklarını diri diri toprağa gömmeyi , vermesi gerekeni
vermeyip , hak etmediğini istemeyi size haram kılmıştır. Dedikoduyu , çok soru sormayı ve malı boşa
harcamayı da sizin için iyi görmemiş , yasaklamıştır.”
( Müttefekun aleyh )
Kaynak: Riyâzü’s-Sâlihîn
S: 204 – 205 - 206
Yüce Allah, şöyle buyurmuştur:
<< Hakimiyeti ele geçirirseniz/dönerseniz, hemen yeryüzünde fesat çıkaracak,akrabalık bağlarını bile
kesip parçalayacaksınız öyle mi? Bunlar öyle kimseler ki, Allah onlara lanet etmiş, kulaklarını sağır ,
gözlerini kör etmiştir!>> (Muhammed: 22 – 23 )
<< Sağlam bir şekilde Allah’a verdikleri sözü bozan, Allah’ın ilişkiyi sürdürmesini emrettiği bağları
koparan ve yeryüzünde bozgunculuk yapanlara lanet ve en kötü yurt ( cehennem ) vardır.>>(Ra’d:
25 )
<< Rabb’in , yalnız kendisine kulluk etmenizi, anne ve babaya iyi davranmanızı emretti. Eğer ,
onlardan birisi yaşlanmış olarak senin yanında bulunursa onlara “ öf “ bile deme, onları azarlama ,
onlara güzel söz söyle. Onlara alçak gönüllülükle merhamet kanatlarını ger ve:
“ Rabb’im , küçükken beni yetiştirdikleri gibi sen de onlara merhamet et.” De. >> ( İsrâ: 23 – 24 )
HADİSLER
Ebû Bekre Nüfey b. Haris (r.a)’dan. Şöyle demiştir:
“ Rasûlullah (s.a.v) üç kere:
“ Bakın büyük günahların en büyüklerini size bildireyim mi?” buyurdu. Biz de:
” Evet bildir , Ey Allah’ın Rasûlü” dedik.
“ Allah’a ortak koşmak, anne ve babaya karşı gelip eziyet vermek.” Buyurdu, bu sırada
yaslanıyordu, doğrulup oturdu ve:
“ Bakın, bir de yalan söylemek ve yalan şahitlikte bulunmaktır.” Buyurdu ve sürekli bu sözü
tekrar edip durdu. O derece ki sonunda ‘keşke sussa’ dedik.”demiştir.
( Müttefekun aleyh)
Açıklama:
Ashabın Hz. Peygamber (s.a.v) için ‘ keşke sussa ‘ diye temenni etmesi , Efendimiz (a.s)’ın bu
büyük günahları anlatırken etkilenip üzülmesi nedeniyle, sonunda ağır bir vahiy gelir endişesinden
olabilir. Nitekim Kur’ân-ı Kerîm’de << Allah’ın Rasûlünü üzüp, eziyet verenlere acıklı bir azap
vardır…>>( Tevbe : 61 ) buyrulmaktadır.
***********************
Abdullah b. Amr (r.a)’dan.Hz. Peygamber (s.a.v):
“ Büyük günahlar şunlardır: Allah’a ortak koşmak, anne ve babaya karşı gelip eziyet vermek,adam
öldürmek , yalan yere yemin etmektir.” Buyurmuştur.
( Buhârî )
********************
Abdullah b. Amr (r.a)’dan. Rasûlullah (s.a.v):
“ Bir kişinin anne ve babasına sövmesi , en büyük günahlardandır.” Buyurmuş , oradakiler:
“ Ey Allah’ın Rasûlü, bir kişi anne ve babasına hiç söver mi?” demişler , O da:
“ Evet söver. Birisinin babasına söver , bu yüzden o da onun babasına söver. Annesine söver , bu
yüzden o da onun annesine söver.” buyurmuştur.
( Müttefekun aleyh )
Diğer bir rivayet ise şöyledir: Rasûlullah (s.a.v):
“ Büyük günahların en büyüğü bir kişinin anne ve babasına lanet etmesidir.” Buyurdu. Oradakiler:
““ Ey Allah’ın Rasûlü, bir kişi anne ve babasına nasıl lanet edebilir?” demişler , O da:
“ Bir kişi, birisinin babasına söver , bu yüzden o da onun babasına söver. Annesine söver , bu
yüzden o da onun annesine söver.” Buyurdu.
**********************
Cübeyr b. Mut’im (r.a)’dan . Rasûlullah (s.a.v):
“ Akraba ile ilişkiyi kesen cennete giremez “ buyurmuştur.
( Müttefekun aleyh )
Açıklama: Hadisimizdeki , cennete giremez ifadesi bir kaç yönden açıklanmıştır. Akraba ile ilişkiyi
kabul etmeyip tümden inkar eden, İslâm’ın bir esasını inkar ettiğinden küfre girer , dolayısıyla
cennete giremez, veya akraba ile ilişkiyi kesen en azından günahkar olduğundan dolayı doğrudan
cennete giremez , yahut da akraba ile ilişkiyi kesen, sorgusuz cennete giren kimseler arasında
olmaya hak kazanamaz şeklinde açıklanmıştır. Ancak , ilişkiyi kesmeyi gerektirecek bazı durumlar
bunun dışındadır.
**********************
Muğire b. Şu’be (r.a)’dan. Hz. Peygamber (s.a.v) şöyle buyurmuştur:
“ Allah , annelere karşı gelip itaatsizliği , kız çocuklarını diri diri toprağa gömmeyi , vermesi gerekeni
vermeyip , hak etmediğini istemeyi size haram kılmıştır. Dedikoduyu , çok soru sormayı ve malı boşa
harcamayı da sizin için iyi görmemiş , yasaklamıştır.”
( Müttefekun aleyh )
Kaynak: Riyâzü’s-Sâlihîn
S: 204 – 205 - 206