delinin biri
Tecrübeli
Sakın yaptığın işlerde kendi gücünü görmeyesin. Bu hal kişiyi azdırır ve Yaradan’ın rahmet nazarından uzak kılar. Sakın sözünü dinletme ve kabul ettirme hevesine de kapılmayasın. Önce temeli at sonra üzerine binayı çık.
islam gömleğin yırtık, iman elbisen pis, kalbin cahil, için kederle dolu. Gönlün islamiyete açık değil. iç âlemin harap, dışın mamur, bütün sayfaların günah karası. Sevdiğin ve arzuladığın yalnızca dünya.
Kabir kapısı açık ve ahiret sana doğru gelmekte.
Halk arasında söylediğin sözleri yalnız kaldığında söylüyor musun? Aynı duyguları tek başına kaldığın zaman da duyman mümkün oluyor mu? Kapı önünde ‘’tevhit’, içeriye girince ‘’şirk’’. Bu, nifak, ikiyüzlülük alametidir; içi bozuk olmanın ta kendisidir. Acırım sana, sözün kötülükten sakınma hakkında, kalbin ise fitne çıkarmaya istekli. Kalbin daima itiraz halinde.
Bütün amacın yemek, içmek ve arzularının tatmini. Gece elini uzattığında neyi alacağını kestiremeyen odun toplayan gibi dünyalık toplamaya çalışıyorsun.
Halk arasında söylediğin sözleri yalnız kaldığında söylüyor musun? Aynı duyguları tek başına kaldığın zaman da duyman mümkün oluyor mu? Kapı önünde ‘’tevhit’, içeriye girince ‘’şirk’’. Bu, nifak, ikiyüzlülük alametidir; içi bozuk olmanın ta kendisidir. Acırım sana, sözün kötülükten sakınma hakkında, kalbin ise fitne çıkarmaya istekli. Kalbin daima itiraz halinde.
Bütün amacın yemek, içmek ve arzularının tatmini. Gece elini uzattığında neyi alacağını kestiremeyen odun toplayan gibi dünyalık toplamaya çalışıyorsun.
Hak’la çekişme, nefsin için o’nu kötüleme, malın azaldı diye o’nu itham etme, insanlar sana yüz vermiyor diye o’nu suçlama. Suçu kendinde ara. Her işin kendi keyfine uygun olmasını istiyorsun, en büyük hüküm, senin mi, yoksa o’nun mu? Sen mi fazla biliyorsun yoksa o’ mu? Merhametin O’nunkinden fazla mı?
Sen ve bütün yaratıklar ALLAH Azze ve Celle’nin kuludur. Her şeyde yalnız o’nun hükmü geçer.
böbürlenenip duruyorsun; ALLAH Azze ve Celle’ye karşı büyüklük satmakta neymiş? Kullara da kibirli davranıyorsun. Önceden ne olduğunuzu düşünün; bir damla su.
Sonrası ne olacak malum. Bir hendeğe yuvarlanacak bir ağırlık.
Sonrası ne olacak malum. Bir hendeğe yuvarlanacak bir ağırlık.
Ey ALLAH’TAN başka bir şeyden korkmam diyen, hani ağlaman? ALLAH Azze ve Celle’nin korkusundan gözlerin yaşarıyor mu? O’ndan korkman ve günahları itirafın nerede? Nefsinle cenk etmek ve onu terbiye etmek yok mu? Nefsini hak tarafına çağırman nerede?
Bunların hiçbiri sende yok. Bütün derdin para, mal- mülk, yemek-içmek ve eğlenmek. Aklını başına al. Dünyadaki nimetlerden sana gelecek bir kısmetin varsa gelir, üzülme içini ferah tut. Bekleme yükünden kurtulursun, hırsın ağırlığı seni yormaz. Eğer bu şekilde davranmazsan, bütün bu uğraşmalarından sana ne kalacak dersin? Sadece bir yorgunluk ve ağır bir hesap.
Öğrendin, namaz kıldın, oruç tuttun sebebi sana mal versinler, iyiliğini görsünler, seni övsünler oldu.
Bunların hiçbiri sende yok. Bütün derdin para, mal- mülk, yemek-içmek ve eğlenmek. Aklını başına al. Dünyadaki nimetlerden sana gelecek bir kısmetin varsa gelir, üzülme içini ferah tut. Bekleme yükünden kurtulursun, hırsın ağırlığı seni yormaz. Eğer bu şekilde davranmazsan, bütün bu uğraşmalarından sana ne kalacak dersin? Sadece bir yorgunluk ve ağır bir hesap.
Öğrendin, namaz kıldın, oruç tuttun sebebi sana mal versinler, iyiliğini görsünler, seni övsünler oldu.
Farzet ki halkın sana ilgisi arttı, bunun ölüm anındaki sıkıntıya faydası olur mu acaba? Seni sevenlerle aranda uçurumlar olacak o anda. Topladığın malları başkaları paylaşacak, hesabı ve cezası da sana kalacak.
Yazık sana! Cehennemlik işleri yaparken cenneti umuyorsun. Geçici şeylerle avunuyor, onları seviyor ve senin sanıyorsun.
Yazık sana! Cehennemlik işleri yaparken cenneti umuyorsun. Geçici şeylerle avunuyor, onları seviyor ve senin sanıyorsun.
Yaradan hayatı sana emanet olarak verdi, o’nun rızası yolunda yaşamanı emretti. Sen ise kendi isteğin, heveslerinin peşinde hayatını tükettin.
Ey evlat, ana rahminde seni kim besledi. O halde iken ne kadar acizdin, bu hale seni getiren kim? sen ise kendi varlığına ve halka dayanmaktasın, parana, mevkiine, bilgine güveniyorsun. Güvendiklerin bugün var yarın yok olabilirler. ALLAH Azze ve Celle’den başka her kime güveniyor veya kimden korkuyorsan o senin ilahındır.
Ey evlat, ana rahminde seni kim besledi. O halde iken ne kadar acizdin, bu hale seni getiren kim? sen ise kendi varlığına ve halka dayanmaktasın, parana, mevkiine, bilgine güveniyorsun. Güvendiklerin bugün var yarın yok olabilirler. ALLAH Azze ve Celle’den başka her kime güveniyor veya kimden korkuyorsan o senin ilahındır.
ALLAH Azze ve Celle’nin dininde olmayan şeyleri yapmaya çalışma. Elinde iki şahit olsun; biri kuran-ı kerim, diğeri sünnet-i Resulullah. Bunlar seni rabbine ulaştırır. Ama sen bu şahitleri bırakıp nefsinin peşinden gitmeye devam ediyorsun. Elinde iki şahidin var; biri zayıf aklın, diğeri de şahsi arzun. Şüphesiz bunlar seni ateşe iter. Firavun gibilerin arasına katar!
Ey içi bozuk, yakında öleceksin, öldükten sonra yaptıklarından çok pişman olacaksın ama çok geç. Dilin güzel söze alıştığı için konuştu ve aldandı, ama kalbin hiçbir şeyden anlamaz bir halde. Bu durum seni kurtarmaz. Güzel konuşmayı kalp yapmalı, yalnızca dilin iyi söz söylemesi faydasızdır.
Ey içi bozuk, yakında öleceksin, öldükten sonra yaptıklarından çok pişman olacaksın ama çok geç. Dilin güzel söze alıştığı için konuştu ve aldandı, ama kalbin hiçbir şeyden anlamaz bir halde. Bu durum seni kurtarmaz. Güzel konuşmayı kalp yapmalı, yalnızca dilin iyi söz söylemesi faydasızdır.
Ey ALLAH Azze ve Celle yolcularını bulamayan; varlığını ve yaratılmışları hak varlığına perde eden kişi; ağla, başkasına bir ağlarsan, kendine bin defa ağla.
Öyle yatağında, yorganının altında ve kapalı kapılar ardında miskin miskin durma.
ALLAH’IN rahmeti üzerine olsun, Hasan Basri hazretleri böyle der: ‘’eğer siz ALLAH dostlarını görmüş olsaydınız, onların deli olduklarına hükmederdiniz. Onar da sizi görmüş olsalardı, bir an bile ALLAH’A inanmamış olduğunuza hükmederlerdi.’’
Öyle yatağında, yorganının altında ve kapalı kapılar ardında miskin miskin durma.
ALLAH’IN rahmeti üzerine olsun, Hasan Basri hazretleri böyle der: ‘’eğer siz ALLAH dostlarını görmüş olsaydınız, onların deli olduklarına hükmederdiniz. Onar da sizi görmüş olsalardı, bir an bile ALLAH’A inanmamış olduğunuza hükmederlerdi.’’
Ey oğul! Sen hiçbir şey üzerinde değilsin. Senin Müslümanlığın da sıhhatli değil. Senin şahadet getirmen de tam olmamış, eksik. Zira dilinle la ilahe iLLALLAH: ‘’ALLAH’TAN başka ilah yoktur’’ diyorsun; fakat kalbinle bunu yalanlıyorsun. Kalbinde, içinde birçok ilahlar var. Senin, devlet büyüklerinden ve mahalli idarecilerden korkman, içinde birer ilahtır. Kendi çalışmana, kendi kazancına, kendi gücüne kuvvetine, kendi kulağına, kendi gözüne, kendi zorbalığına güvenmen, içinde birer ilahtır. Zararı, faydayı, bir nimete nail olmayı, bir nimetten yoksun kalmayı insanlardan bilmen, içinde birer ilahtır. insanların çoğu, kalpleriyle, işte bu saydıklarımıza güvenirler, dayanırlar. Fakat kendilerine sorarsan, ALLAH’A dayanıp güvendiklerini söylerler.
La ilahe: ‘’hiçbir ilah yoktur,’’ dediğin zaman, bununla toptan bir reddi(nefyi) onaylıyorsun. iLLALLAH: ‘’ancak ALLAH vardır,’’ dediğin zaman ise, yine ALLAH için toptan bir kabulü (ispatı) onaylamış oluyorsun. Bu durumda, her ne zaman kalbin, Hakk’dan gayrı bir şeye dayanır, güvenirse; o zaman yukarıdaki külli ispatında yalancı durumuna düşmüş, yani kendi kendini yalanlamış oluyorsun. Kendisine dayanıp güvendiğin o şey de, senin ilahın oluyor. Gerçek ve fiili durum budur.
Kalbinde birçok ilah varken, sen nasıl la ilahe iLLALLAH: ‘’ALLAH’TAN başka ilah yoktur,’’ diyebilirsin? ALLAH’TAN başka güvenip dayandığın her şey senin putundur. Kalbinde şirk, yani ortak koşma bulunduğu müddetçe, dilinde kelime-i tevhidi söylemen sana fayda vermez. Kalp pis oldukça, bedenin temiz olması sana yarar sağlamaz.
Tevhit ehli, şeytanını ezer. Şirk ehlini ise şeytanları ezer. ihlâs, sözlerin, amel ve fiillerin özüdür. Zira gerek sözler, gerekse fiil ve ameller ihlâstan, içtenlikten yoksun bulundukları an, özü olmayan birer kabuk, birer posa haline gelirler. Kabuk ve posa ise ancak ateşte yanmaya yarar; ateşte yandıktan sonra iş görecek hale gelir.
Ey ahali! Nefisleriniz, ilah olma iddiasında. Fakat sizin bundan haberiniz yok. Zira nefisleriniz, Hakk’a karşı büyükleniyorlar, kibirleniyorlar. Onlar, ALLAH’IN muradının gayrını istiyorlar. Onlar ALLAH Azze ve Celle’yi sevmiyorlar. Bilakis, o’nun düşmanı lanetlik şeytanı seviyorlar. ALLAH’IN ezelde takdir ettiği kaderleri gelmeye ve vuku bulmaya başladığı zaman, onlara boyun eğmiyorlar, teslim olmuyorlar, sabredip tahammül göstermiyorlar. Bilakis itiraz ediyorlar, kaderle çekişiyorlar. islam’ın hakikatinden onların haberi bile yok!
Senin kendisine güvenip ümit bağladığın her şey, senin ilahındır, mabudundur. Kendisinden korktuğun veya kendisine ümit bağladığın her şey senin ilahındır, mabudundur. Esas sebep olan ALLAH Azze ve Celle’yi tamamen unutarak, zararın da, faydanın da kendisinden kabul ettiğin her şey, senin ilahındır, mabudundur. Fakat kısa bir süre sonra görürsün sen. ALLAH, kendisini bırakıp da güvendiğin ve bağlandığın ne varsa hepsini alır.
Şu hususu iyi bil ki, bütün eşya, sadece ALLAH Azze ve Celle’nin hareket ettirmesiyle hareket eder, durdurmasıyla durur. O’nun iradesi ve kuvveti olmadan, ne duran bir şey harekete geçebilir, ne de hareket etmekte olan bir şey durabilir. Kişi bu husus böylece bilip kabul ettiği zaman, artık insanları ve diğer varlıkları ALLAH’A ortak tanıma yükünden ve suçundan kurtulur. ALLAH’A şirk koşmaz.
Senin kendisine güvenip ümit bağladığın her şey, senin ilahındır, mabudundur. Kendisinden korktuğun veya kendisine ümit bağladığın her şey senin ilahındır, mabudundur. Esas sebep olan ALLAH Azze ve Celle’yi tamamen unutarak, zararın da, faydanın da kendisinden kabul ettiğin her şey, senin ilahındır, mabudundur. Fakat kısa bir süre sonra görürsün sen. ALLAH, kendisini bırakıp da güvendiğin ve bağlandığın ne varsa hepsini alır.
Şu hususu iyi bil ki, bütün eşya, sadece ALLAH Azze ve Celle’nin hareket ettirmesiyle hareket eder, durdurmasıyla durur. O’nun iradesi ve kuvveti olmadan, ne duran bir şey harekete geçebilir, ne de hareket etmekte olan bir şey durabilir. Kişi bu husus böylece bilip kabul ettiği zaman, artık insanları ve diğer varlıkları ALLAH’A ortak tanıma yükünden ve suçundan kurtulur. ALLAH’A şirk koşmaz.
Melekler içinde resim, suret bulunan eve girmezlerse, içinde bir sürü suretlerle putlar bulunan senin kalbine ALLAH nasıl girer? ALLAH’TAN gayrı her şey bir puttur.
Ey dünyaya kulluk edenler! Ey ahirete kulluk edenler! Siz, ALLAH’I da, dünyayı da, ahireti de bilmiyorsunuz. Kiminizin putu dünya. Kiminizinki ahiret. Kiminizinki insanlar. Kiminizinki zevkler, nefsanî arzular. Kiminizinki övülme, halktan tasvip görme, alkış toplama.
ALLAH dışında her şey, bir puttur. Kişi ALLAH’TAN gayrı neye bağlandı ve neye gönül verdiyse, o onun putudur.
Senin bütün umudun insanlar. Her şeyi onlardan bekliyor, onlardan umuyorsun. Korkun da onlardan. Hep onlardan korkuyorsun. Bu hal, rabbine şirk koşmaktır, ortak tanımaktır.
Bu zaman, ahir zamandır. Bu zamanda çoğu insanların mabudu, paradan ibarettir. Bu zaman insanlarının çoğu, Musa Aleyhisselamın kavmine benzedi. Yahudilere benzedi. Onlar, altın buzağıyı kendilerine mabut edinmişlerdi. Bu zamanın insanının altın buzağısı da paradır. Parayı kendine mabut edinmişsin, rab edinmişsin. Paraya tapıyorsun. Senin taptığın para.
Bu zaman, ahir zamandır. Bu zamanda çoğu insanların mabudu, paradan ibarettir. Bu zaman insanlarının çoğu, Musa Aleyhisselamın kavmine benzedi. Yahudilere benzedi. Onlar, altın buzağıyı kendilerine mabut edinmişlerdi. Bu zamanın insanının altın buzağısı da paradır. Parayı kendine mabut edinmişsin, rab edinmişsin. Paraya tapıyorsun. Senin taptığın para.
Hükümdarlar, devlet büyükleri ve ikbal sahipleri, halktan birçoğunun nazarında birer ilahtır. Dünyevi imkânlar, zenginlikler, sıhhat, afiyet, kuvvet ve kudret, birçok insanların nazarında birer ilahtır. insanların birçoğu, bunlara ve benzeri şeylere taparlar.
Dünya zorbalarına, zenginlerine, firavunlarına ve hükümdarlarına saygı gösterip ALLAH’I unuttuğun ve o’na saygı göstermediğin takdirde, senin hakkındaki hüküm de, putlara tapanlar hakkındaki hüküm gibidir. Sen de putuna saygı gösterenlerden olursun.
Sen, namazda iken bile yalan söylüyorsun. Mesela namaza dururken ve gene namaz sırasında, ‘’ALLAHU EKBER’’ (ALLAH her şeyden büyüktür) diyorsun. Böylece yalan söylemiş oluyorsun. Çünkü senin kalbinde, ALLAH’TAN başka bir ilah vardır. Kendine güvenip bağlandığın her şey senin ilahındır, mabudundur. Kendisinden korktuğun ve kendisine ümit beslediğin her şey, senin ilahındır, taptığındır.
içinde ALLAH’TAN başka bir şey bulunduğu müddetçe, senin kalbin için kurtuluş yoktur. Eğer sen, ALLAH Azze ve Celle’ye bin yıl secde etsen, değil mi ki kalbinle o’ndan başkasına yöneliyorsun, sana bu secdeler hiçbir fayda vermez. mevlasından başkasını sever oldukça, o kalp için iyi bir akıbet yoktur.
Ya islamın bütün şartlarını hakkıyla yerine getir, ya da aksi halde, ‘’ben müslümanım,’’ deme. Sen nefsinle beraber olmaya devam ettiğin müddetçe, bu mevkiye erişemezsin. Sen, nefsinin heveslerini, arzularını ve zevklerini kendisine vermeye devam ettiğin müddetçe onun kaydındasın, onun ipine bağlısın. Nefsinin hakkını ver, fakat heveslerine, arzularına ve zevklerine engel ol. Onun bekası, kendisine haklarının verilmesiyledir. Helaki ve mahvolması da, hazlarının, heveslerinin ve arzularının verilmesiyledir. Nefsin hakları, ihtiyaç miktarınca yiyecek, içecek, giyecek ve meskendir.
Nefsinle beraber olmaya devam ettiğin müddetçe, insanları ve diğer varlıkları tanıyamazsın. insanlarla beraber olmaya devam ettiğin müddetçe de, izzet ve celal sahibi Hakk’ı tanıyamazsın.
Nefis ile hak, bir arada bulunmaz. Dünya ile ahiret bir arada bulunmaz. Kim ki nefsi ile birlikte ise, o, Cenab-ı Hakk’la beraberliği kaçırmıştır.
Sen, manaya, muhtevaya ve öze değil; şekle rağbet ettin, şekilciliğe ilgi gösterdin.
Senin tevhidin nasıl doğru olabilir? Sen Resulullah’ın bu sözünü hiç duymadın mı ki: ‘’dünya sevgisi, her hatanın başıdır.’’ çıkarını sağlama ve zararları defetme evinden çıkmadıkça, senin konuşmaya hakkın yok.
Senin tevhidin nasıl doğru olabilir? Sen Resulullah’ın bu sözünü hiç duymadın mı ki: ‘’dünya sevgisi, her hatanın başıdır.’’ çıkarını sağlama ve zararları defetme evinden çıkmadıkça, senin konuşmaya hakkın yok.
Sizin hiç biriniz, ‘’kıyamet ne zaman kopacak?’’ diye bir soru sormasın. Kıyametin kopmayacağı zannına kapılmasın. Zira unutmasın ki, kendisi öldüğü an, kıyameti kopmuş demektir. Kim ki ölürse, onun kıyameti kopmuştur.
Senin nefsin, sevgilindir. Sen, nefsine âşıksın. Hâlbuki o senin düşmanın ve katilindir.
Kaderi bahane etmek, tembelliğin dayanağıdır. Tembeller, ‘’ne yapalım, kader böyle imiş,’’ derler ve daha çok güzel amel işlemekten kendi kendilerini yoksun bırakırlar.
Kaderi bahane etmek, tembelliğin dayanağıdır. Tembeller, ‘’ne yapalım, kader böyle imiş,’’ derler ve daha çok güzel amel işlemekten kendi kendilerini yoksun bırakırlar.
Kaza ve kadere razı olmadığın, belalara sabretmediğin ve nimetlere de şükretmediğin zaman, senin için rab yoktur. Kendine ALLAH’TAN başka bir rab ara. Hâlbuki o’ndan gayrı rab da yok.
Sana isabet edecek olan mutlaka isabet eder. Sen sakınmakla ondan korunamaz ve kurtulamazsın. Sana isabet etmeyecek olansa isabet etmez. Sen kendi gayret ve çalışmanla onu kendine getiremezsin.
islam, istislam’dan türemedir. Bu, ‘’kayıtsız şartsız teslimiyet ve itaat’’ demektir. Kendisinde ihlâs, içtenlik bulunmayan her amel, içi boş bir cevizdir, özü bulunmayan bir kabuktur, kurumuş bir ağaçtır, ruhsuz bir cesettir, mana’sız bir surettir. Bu, münafıkların amelidir.
Birçoğunuz Müslümanlık iddiasında. Fakat yanlarında, islam’ın hakikatinden eser bile yok!
Birçoğunuz Müslümanlık iddiasında. Fakat yanlarında, islam’ın hakikatinden eser bile yok!
Vah sizlere! Üzerinizde islam’ın yalnızca ismi var, bu isim Müslümanlığı size fayda vermez.
islam’ın şartlarını zahirî yönüyle işliyorsunuz, zahirî yönüyle yapıyorsunuz. Batîn yönüne ise hiç girmiyorsunuz. Amelleriniz hiçbir şeye denk değildir.
islam’ın şartlarını zahirî yönüyle işliyorsunuz, zahirî yönüyle yapıyorsunuz. Batîn yönüne ise hiç girmiyorsunuz. Amelleriniz hiçbir şeye denk değildir.
Birçoğunuz, ihlâslı birer mümin olduğunu iddia eder. Hâlbuki gerçekte birer münafıksınız.
Bu dünya, hüzün yeridir. Şimşek, bir parlayıştan ibarettir. Çoğu kez, peşinden hemen yağmur gelir.
Bu iş, gündüz oruç tutup gece namaz kılmakla olmaz. Nefis, heva, kötü tabiat, cehalet ve kalpte ALLAH’TAN gayrı şeylerin sevgisi var oldukça. Bunlarla hiçbir şey olmaz.
Siz, amellerinizle ALLAH’A karşı adeta övünüyorsunuz. Hâlbuki ALLAH’IN nazarında sizin o amellerinizin bir sinek kanadı kadar değeri yoktur.
Her insan, seni gene kendisi için, kendi menfaati için arar, ister. izzet ve celal sahibi hak ise seni bizzat senin için murat eder, senin için talep eder.
Kimin ki umudu korkusuna galip ise, o zındık olur. Kimin de korkusu umuduna galip ise, o da ALLAH’IN rahmetinden ümit kesmiş duruma (kâfirliğe) düşer. Yani mümin, aynı derecede hem ALLAH’TAN korkmalı, hem de onun rahmetine umut bağlamalıdır.
(Abdülkadir Geylani, Fethü’r Rabbani’den)
(Abdülkadir Geylani, Fethü’r Rabbani’den)
insan, başına bir iş gelirse. Önce, kendi kendine kurtulmaya çalışır. Muvaffak olamayınca, etraftan yardım istemeye koyulur.
Devlet yöneticilerine gider; rütbe sahiplerine yalvarır. Zenginlere koşar. Hâl sahiplerine gider; dua ister, himmet ister. Eğer hasta ise doktora gider, şifa arar. Bununla da kurtulamayacağını anlayınca, ALLAH’A döner.
Eğer kendi işini yapabilseydi, halka dönmeyecekti. işini halkta bitirebilseydi, Hakk’a dönmezdi. Burada da arzusu biraz geç kalmaya başlar; fakat gidecek başka yeri kalmamıştır. Durur yalvarmaya başlar. Dua eder; sena eder. ihtiyaçlarını teker teker sayar, yalvarır. Bunları yaparken bir yandan da reddolunmaktan korkar; bir yandan da, isteği yerine geleceğini ümit ederek sevinir.
Sonra, bu halden de usanır; yaptığı dua ve niyazın işe yaramadığını zanneder. Dua da dâhil her şeyi bırakır.
Kendinden hiçbir hareket görme, gücüne kuvvetine mağrur olma. Sen ana karnında bilinmez bir nesne iken, o besledi ve bu âleme getirdi. Ve yine sen, beşikte her şeyden habersiz yatarken esirgeyen o oldu. işte o eski hallerini düşün. Bütün kötü arzun, hevesin kırılmadıkça, hak, seninle olmaz.
Halk; hayır ve şerden ibarettir. Sende böylesin, hem hayırlısın, hem de şerli.
isteğin, arzun, şehvetin, hepsi o’nun yarattıklarıdır.
Şirk, yalnız putlara tapmak değildir. Kendi şahsi arzu ve isteklerinden tesir görerek, uyman da bir nevi şirk ve putperestliktir. Dünya ve onun metaından, ahiret ve onun nimetlerinden herhangi birine gönül kaptırarak, seni yaratanın sevgisini değil, bunlardan her hangi birinin sevgisini üstün tutarsan, şirk etmiş olursun.
ALLAH Azze ve Celle’nin kudretini küçük görme! Takdir ve tedbirde, onu itham etme. O’nun vaadinin doğruluğunda şüpheye düşme. Aleyhisselatu Vesselam efendimizi kendine örnek al. O büyük insana inen ve Mushaflara yazılan, dillerde okunan bazı ayetler kaldırıldı. Bazısı değişti, yerine başka ayet geldi. Biraz önce haber verdiğinin aksini az sonra söyledi. Ama bu hal zahirde böyle oldu. Öbür yönünü, ancak, ALLAH Azze ve Celle ile kendi arasında bir iş olarak kabul ederiz.
bu kadar külfetler içerisinde, varlığını gösteren yalnız ALLAHU TAALA’ DIR. Bundan sonra nefsin gelir. Muhatap olarak da meydan da sen varsın.
Kulların çalışmasını da inkâr etme. Sonra cebriye mezhebine girmiş olursun. Her ikisini birleştirirsen cebriye mezhebinden kurtulursun. ALLAH Azze ve Celle’nin yardımı olmadan onların işi tamam olmayacağını iyi bil. ALLAH’I unutarak onlara tapma. Bunların yaptığı, ALLAH’IN işinden ayrıdır, deme. Hakk’ı inkâr etmiş olursun, kaderiyye mezhebine girmiş olursun,( yani kul fiilin yaratıcısıdır diyenlerden; o şunu yaptı, ben bunu yaptım, o onu yaptı diyenlerden olursun). ALLAH Azze ve Celle, gücü kuvveti verir, kullar da yapar, de.
ALLAHU TAALA sana mal verir; sen de ALLAH Azze ve Celle’yi unutur malla uğraşırsın, o malı sana kara bir perde yapar. Dünyayı, ahireti göremez olursun. Yalnız malı bilirsin. Çok kere de malı alır, seni değiştirir. Fakir eder, zelil eder. Çünkü sen, asıl nimeti vereni unuttun, nimetle meşgul oldun.
iyiliğin gelmesini kötülüğün gitmesini istiyorsun. Eğer kısmetinde sana gelecek bir nimet varsa, istesen de gelir, istemesen de. Bela da aynı. Eğer sana gelecek bir bela varsa, kaçsan da gelir, dursan da. istersen o belanın kalkması için duaya sarıl. istersen sabret. istersen ALLAH için kendini bir yere attır; elbette gelecek olan gelir.
Sana lazım olan bunların hepsinde Hakk’a teslim olmak olduğu halde aksini yapıyorsun. Nimet geldiğinde şükretmiyorsun! Bela geldiğinde isyan ediyorsun. Belayı hoş görmüyorsun. Onu da bir nevi nimet bilmiyorsun. Onu her yerde anlatmaktan sakınman gerekirken samimi olduğun herkese anlatıyorsun. Öyle bir yoldasın ki, Hakk’a ibadetle ve her şeyi hoş görmekle emir olunmuşsun. Ama sen isyan yolunu seçiyorsun.
—niçin ibadetten geri kaldım?’’ de ve sebebini araştır. Belki de buna sebep senin bazı lüzumsuz şeyler istemen olmuştur. Belki de bazı edebe uymayan hareketler yapmışsındır. ihtimal ki, ibadete gevşek davrandın, gücüne kuvvetine güvendin. Ve nihayet bilgine güvendin, nefsi ve halkı, ALLAH’A karşı ortak yaptın. Netice, bunların hepsi senin helakine sebep oldu. Mevla da sana bu yüzden rahmet kapılarını kapadı. ibadetinden azletti. Hizmetinden kovdu. Yardımını kesti. iyilik yüzünü senden çevirdi. Ve nihayet sana kızdı, darıldı. Dünyayı, nefsi, şahsi arzuları senin başına bela etti.
Seni ALLAH Azze ve Celle’nin fazlından ve her işe, o’nun nimetini görerek başlamaktan ne alıkoydu? Ancak seni bu hale koyan, yaratanı bırakıp mahlûka güvenmen olmuştur. Yaratanı unuttun; yaptığın kâra güvendin, Mevla seni nimetlerini görmekten mahrum etti.
Halk seni, peygamberin çalıştığı gibi çalışıp helal yemekten alıkoyuyor. Sen bu halle kaldıkça, onlardan iyilik bekledikçe, kapılarına gidip ihsan ümit dilendikçe, müşrik sayılırsın.
Yaptığın işlere güvenme, ALLAH’IN fazlını gör. ALLAH Azze ve Celle’nin sana verdiği ihsanı unutma. O’nun ihsanını unutursan yine şirk yolunu tutmuş olursun. ilki kadar büyük olmaz, ama yine de şirktir. Bir gün büyür. Hafif iken, açık ve büyük şirk olur.
Dünya, anlattığımız o büyük ırmaktır. O her gün taşmakta olan su ise, insanoğlunun şehveti ve lezzetidir. insanlara çarpan, kötü mahlûklar da dalgalardır. Kader-i ilahinin cereyan eden bela ve mihnetleri ise, o oklar ve silahlardır.
Evet, insanoğlunun başına bu dünyada en çok gelen şey, bela ve mihnettir. iyilik ara sıra gelir, fakat zahmetler, incitici şeyler o ara sıra gelen iyiliği unutturur. Ara sıra gelen hoşluklar olsa bile, yine onda çeşitli felaketler gizlidir. Eğer insan, ibret nazarı ile bakacak olsa, hayatı ve iyi geçimin yalnız öbür âleme mahsus olduğunu anlayacaktır. iyi inanmış olan bunu bilir.
Hakk’ı şikâyet etmemek
Hikmeti icabı sende yapacağı ve tecrübe için vereceği bazı belalardan dolayı ALLAH Azze ve Celle’yi ithama kalkışıyorsun. Afiyette bulunduğun halde Hakk’ı şikâyete kalkışıyorsun. Yanında ALLAH Azze ve Celle’nin bol nimeti olduğu halde fazlasını istiyorsun. Sana verdiği nimeti görmez olup inkâr yoluna sapıyorsun. ALLAH Azze ve Celle seni inceden inceye hesaba çeker. Dünyada belanı arttırır, ahirette ise seni azarlar. Cehenneme atar.
O, Merhametlilerin en merhametlisi olduğu halde, nasıl o’ndan şikâyet edilir? Hâkim, habir; kullarına en çok acıyan ve lütfünü esirgemeyen o olduğu halde, nasıl o2ndan dert yanılır? O, kullarına zulmetmez. Kuvvetli, işinden iyi anlayan bir doktora kızılır mı? Evladına acıyan bir ana cinayetle itham edilir mi?
Aleyhisselatu Vesselam efendimiz şöyle buyuruyor:
—ALLAH Azze ve Celle kuluna çok merhamet eder; bir ananın evladını o kadar esirgemesi imkânsızdır.’’
—ALLAH Azze ve Celle kuluna çok merhamet eder; bir ananın evladını o kadar esirgemesi imkânsızdır.’’
Ey zavallı, ALLAH’A karşı edep tavrını takın. Zorla, gelen belaya sabret. Dilini şikâyetten sakla.
Bela geldikten sonra günaha, kötülüğe yaklaşma. Kerim olan Mevla'nın huzuruna günahla giremezsin. Oraya ancak iyiler girerler. O, kapısına ancak temizleri sokar. Kapısına ancak bütün manevi hastalıklardan beri olanları alır. Nasıl ki, bir padişahın huzuruna, bütün koku ve kirlerden temiz olanların girmesi icap eder. Hakk’a da ancak saf, temiz olanlar gider.
Beladan korkma. Onlar günahlara kefaret olur. Nasıl ki; Aleyhisselatu Vesselam efendimiz bu hali işaret ederek:
—bir günlük sıtma, bir yıllık günaha kefaret sayılır.’’ buyurmuştur.
—bir günlük sıtma, bir yıllık günaha kefaret sayılır.’’ buyurmuştur.
Senin isteyeceğin ne dünyaya ne de ahirete ait olmalı; sebepleri yaradan, yeri seren, semayı yükselten Mevla olmalı. Hâlbuki sen, ne buranın, ne de öteki âlemin nimetini beklemeden az bir dünyalığa razı oluyorsun.
ALLAH Azze ve Celle, kulunu imanı nispetinde dener. Bela imtihan için gelir.
Nefis, kötülüklerden her hangi birine hoşlanarak giderse, şehvet yolunda harekete geçtiği zaman da, kalp ona yersiz olarak uyarsa, Hakk’dan gafil olur. Bu gafletin bir neticesi olarak, Hakk Taala hem nefse, hem de kalbe felaketli işleri verir, âleme rüsva eder. Çeşitli felaketlere uğratır. Halkı başına musallat eder. Aç bırakır. Hasta eder. Böylece hem kalp, hem de nefis bulacaklarını bulurlar.
ALLAH Azze ve Celle’nin her yaptığı işte adalet vardır. Ne yerde, ne de gökte o’ndan saklanan bir şey olmaz. Hiçbir zalimin kötülüğü yanına kalmaz. insanın kendi mevhum varlığını ortaya atması da bir zulümdür. ALLAH Azze ve Celle’yi bırakıp mahlûka güvenmek de şirk olur. Şirkin büyük zulüm olduğunu ALLAHU TAALA, şu ayeti kerimelerle bize haber verir.’’
—şirk koşma, şirk büyük zulümdür.’’
—ALLAH şirki bağışlamaz, ondan gayrı her türlü günahı isterse affeder.’’
—şirk koşma, şirk büyük zulümdür.’’
—ALLAH şirki bağışlamaz, ondan gayrı her türlü günahı isterse affeder.’’