Soru
Esved b. Yezid b. Kays en-Nehai hakkında bilgi verir misiniz?
Cevap
Değerli Kardeşimiz;
Ebû Abdirrahmân el-Esved b. Yezîd b. Kays en-Nehaî el-Kûfî (ö. 75/694) fakih, kıraat âlimi ve muhaddis tabiî.
Yemen asıllı Nehâ kabilesine mensup olduğundan Nehaî, Küfe'ye yerleştiği için de Kûfî nisbeleriyle anılır. Künyesi Ebû Amr olarak da geçmektedir. Hz. Peygam*ber zamanında yaşadığı halde onu gör*mediği için muhadramûn'dan sayılır.
Küfe fıkıh mektebinin temsilcilerinden Alkame b. Kaysın yeğeni, İbrahim en-Nehaînin dayısıdır. Birçok kaynakta kendisinden bahsedilmekle birlikte çocuk*luk ve gençlik yılları hakkında bilgi bu*lunmamaktadır. Kûfe'ye gelmeden önce Yemen'de Muâz b. Cebel'i görmüş ve ondan hadis dinlemiştir. Kûfe'de ise özel*likle tefsir ve fıkıh mekteplerinin kuru*cusu Abdullah b. Mes'ud'dan fıkıh, tef*sir, hadis ve diğer İslâmî ilimleri tahsil etti ve bu mektebin önde gelen âlimleri arasında yer aldı. Kur'ân-ı Kerîm'i en iyi bilenlerden biri olduğu rivayet edilir.
Ahmed b. Hanbel, Yahya b. Maîn ve diğer hadis münekkitlerince sika ola*rak kabul edilen Esved b. Yezîd aralarında Bilâl-i Habeşî, Huzeyfe b. Yemân, Selmân-ı Fârisî, Abdullah b. Mes'ûd, Hz. Ebû Bekir, Ömer, Ali, Ebû Mûsâ el-Eş'arî, Hz. Âişe ve Ümmü Seleme'nin de bu*lunduğu birçok sahâbîden hadis almış*tır. Kendisinden de İbrahim b. Süveyd en-Nehaî. yeğeni İbrahim b. Yezîd en-Nehaî, Riyâb b. Haris, Dahhâk b. Müzâhim, oğlu Abdurrahman b. Esved, kar*deşi Abdurrahman b. Yezîd gibi muhaddisler hadis rivayet etmişlerdir. Yahya b. Vessâb, Ubeyd b. Nudayle, Şa'bî ve Ebû İshak es-Sebîî de öğrencileri arasın*dadır. Kendisi gibi amcası Alkame b. Kays'ın da talebeleri olan İbrahim en-Nehaî ile Şa'bî, Hammâd b. Ebû Süley*man'ın, Hammâd da Ebû Hanîfe'nin baş*ta gelen hocası olduğundan Esved ve amcası, Ebû Hanîfe'nin ashaba ulaşan hocalar zincirinde önemli bir halka teş*kil etmektedirler.
Esved b. Yezîd ömrü boyunca zühd ve takvadan ayrılmamış, ibadetleriyle dar*bımesel haline gelmiş ve tabiîler arasında zühdüyle en yüksek seviyeye ulaşan sekiz kişiden biri kabul edilmiştir. Bazı*larında Hz. Ebü Bekir, Ömer ve Osman ile beraber olmak üzere birçok defa hac ve umre yaptığı, çok namaz kıldığı ve sürekli oruç tuttuğu için sarardığı, ra*mazan ayında her iki günde bir, diğer zamanlarda da altı günde bir Kur'an'ı hatmettiği, zengin olup da hac vazifesi*ni yerine getirmeden ölen kişinin cena*ze namazını kılmadığı rivayet edilmiştir.
Kûfe'de vefat eden Esved b. Yezîd'in ölüm tarihinin 74 (693) veya 75 (694) ol*duğu şeklinde iki ayrı rivayet varsa da ikinci rivayet daha güçlüdür.(DİA, Esved b. Yezid Md.)
Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet
01-Ocak-2011 - 17:17:00
Okunma Sayısı: 250
Esved b. Yezid b. Kays en-Nehai hakkında bilgi verir misiniz?
Cevap
Değerli Kardeşimiz;
Ebû Abdirrahmân el-Esved b. Yezîd b. Kays en-Nehaî el-Kûfî (ö. 75/694) fakih, kıraat âlimi ve muhaddis tabiî.
Yemen asıllı Nehâ kabilesine mensup olduğundan Nehaî, Küfe'ye yerleştiği için de Kûfî nisbeleriyle anılır. Künyesi Ebû Amr olarak da geçmektedir. Hz. Peygam*ber zamanında yaşadığı halde onu gör*mediği için muhadramûn'dan sayılır.
Küfe fıkıh mektebinin temsilcilerinden Alkame b. Kaysın yeğeni, İbrahim en-Nehaînin dayısıdır. Birçok kaynakta kendisinden bahsedilmekle birlikte çocuk*luk ve gençlik yılları hakkında bilgi bu*lunmamaktadır. Kûfe'ye gelmeden önce Yemen'de Muâz b. Cebel'i görmüş ve ondan hadis dinlemiştir. Kûfe'de ise özel*likle tefsir ve fıkıh mekteplerinin kuru*cusu Abdullah b. Mes'ud'dan fıkıh, tef*sir, hadis ve diğer İslâmî ilimleri tahsil etti ve bu mektebin önde gelen âlimleri arasında yer aldı. Kur'ân-ı Kerîm'i en iyi bilenlerden biri olduğu rivayet edilir.
Ahmed b. Hanbel, Yahya b. Maîn ve diğer hadis münekkitlerince sika ola*rak kabul edilen Esved b. Yezîd aralarında Bilâl-i Habeşî, Huzeyfe b. Yemân, Selmân-ı Fârisî, Abdullah b. Mes'ûd, Hz. Ebû Bekir, Ömer, Ali, Ebû Mûsâ el-Eş'arî, Hz. Âişe ve Ümmü Seleme'nin de bu*lunduğu birçok sahâbîden hadis almış*tır. Kendisinden de İbrahim b. Süveyd en-Nehaî. yeğeni İbrahim b. Yezîd en-Nehaî, Riyâb b. Haris, Dahhâk b. Müzâhim, oğlu Abdurrahman b. Esved, kar*deşi Abdurrahman b. Yezîd gibi muhaddisler hadis rivayet etmişlerdir. Yahya b. Vessâb, Ubeyd b. Nudayle, Şa'bî ve Ebû İshak es-Sebîî de öğrencileri arasın*dadır. Kendisi gibi amcası Alkame b. Kays'ın da talebeleri olan İbrahim en-Nehaî ile Şa'bî, Hammâd b. Ebû Süley*man'ın, Hammâd da Ebû Hanîfe'nin baş*ta gelen hocası olduğundan Esved ve amcası, Ebû Hanîfe'nin ashaba ulaşan hocalar zincirinde önemli bir halka teş*kil etmektedirler.
Esved b. Yezîd ömrü boyunca zühd ve takvadan ayrılmamış, ibadetleriyle dar*bımesel haline gelmiş ve tabiîler arasında zühdüyle en yüksek seviyeye ulaşan sekiz kişiden biri kabul edilmiştir. Bazı*larında Hz. Ebü Bekir, Ömer ve Osman ile beraber olmak üzere birçok defa hac ve umre yaptığı, çok namaz kıldığı ve sürekli oruç tuttuğu için sarardığı, ra*mazan ayında her iki günde bir, diğer zamanlarda da altı günde bir Kur'an'ı hatmettiği, zengin olup da hac vazifesi*ni yerine getirmeden ölen kişinin cena*ze namazını kılmadığı rivayet edilmiştir.
Kûfe'de vefat eden Esved b. Yezîd'in ölüm tarihinin 74 (693) veya 75 (694) ol*duğu şeklinde iki ayrı rivayet varsa da ikinci rivayet daha güçlüdür.(DİA, Esved b. Yezid Md.)
Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet
01-Ocak-2011 - 17:17:00
Okunma Sayısı: 250
