Sıcak ülkelere özgü olup ılık yerlerde ancak yazın açıkta saksı içinde yetiştirilebilen bitkilerin kışın barındırıldıkları camekânlı yerlere limonluk (ser) denir.
Adından da anlaşılacağı üzere, buralarda en çok limon, portakal, mandalina gibi turunçgillerden olan bitkiler yetiştirilir. Kışın yaprağım dökmiyen, bununla birlikte soğuğa dayanıksız olan daha başka bitkiler de kış aylarında limonluklara alınır. Ayrıca, bazı bitkilerin fideleri, fidanları da, dışarının sert hava şartlarına dayanabilir duruma gelinceye kadar, limonlukta, ılık bir ortamda yetiştirilir.
Limonluk güneye karşı olmalı, içinde ısı sıfırdan aşağı düştüğü vakit yakılmak üzere bir de ocak, ya da soba bulunmalıdır. Bitkiler aynı kuvvette, dayanıklılıkta bulunmadıklar) için, limonluğa bütün bitkiler aynı zamanda alm maz. Bahar gelince de, dayanıklıları 15 nisandan sonra dışarı çıkarılırsa da nazikleri 15 mayıstan önce dışarı çıkarılmaz. Birinciler ekimin sonuna kadar açık havada kalabilirlerse de ötekileri bu ayın ilk günlerinde limonluğa almak gerekir. Limonluk, kışın, soğuğa karşı koyabilmek için gerekince hasırla örtülür, iyi havalarda hasır kaldırılır, bitkilerin hava alması, güneş görmesi sağlanır.
Açık havada yetişen bitkilerin limonlukta pek sıkı bir korunmaya ihtiyaçları yoktur. İyi havalarda limonluğun çerçeveleri açılır, bitkiler burada açık havada olduğu gibi yaşarlar. Yalnız, fırtınanın, dolunun zararlarından korunmalarına dikkat etmelidir. Soğuklar başlayınca limonluğun kuzey yönünü hasırla örtmek gerekirse de güney yönü öylece bırakılabilir. Şiddetli soğuklarda kuzey yönü ince tahtalarla da kapatarak ilkbahara kadar öylece bırakmak yerinde olur; güney yanını gece hasırla örterek, gündüzleri hasırı kaldırmak yeter. Bitkiler ışınsız kalmamak için martta hasırlar bütün bütün kaldırılır. Çerçeveler de 15 mayısta kaldırılır. Sıcağa ihtiyacı ol-mıyan saksı çiçekleri 15 eylüle doğru limonluğa alınarak raflara dizilir, 15 mayısta açık havaya çıkarılarak tabiatlerine göre az çok gölge yerlere konulur.
Limonluk Çeşitleri
Sıcak havaya ihtiyaç gösteren bitkiler için iki çeşit limonluk vardır: Biri kuru, öteki nemli. Birincisi güneye doğru olur. İçi ısıtma cihazla-riyle ısıtılır. Çürütme suretiyle nem vücuda getirmek doğru değildir; çünkü, bunun yapacağı rutubet buradaki bitkilere zarar verir. Bu gibi limonluklarda ısı yazın 35 dereceyi geçmemeli, çok soğuklarda da 10 ısı derecesi hiçbir vakit 10 dereceden aşağı düşmemeli, 30 dereceyi geçmemelidir. Özellikle, geçici bir ısı düşüklüğü bitkilere zararlı olabilir. Sabahları yaprakların üstünde bir nevi pembelik görülmesi nadir değildir. Bu rutubetin buharlaşmasından ileri gelme bir olaydır. Bunun için iyi havalarda limonlukları havalandırmak, gereği gibi gölgelendirmek ihmal edilmemelidir.
Kışın limonluklara alınmış olan bitkiler daima gözden geçirilerek kurumuş, küllenmiş yapraklar koparılmalı, hava alabilmeleri için aralarında yeteri kadar aralık bırakılmalı, İyi havalarda güneş ışığına çıkarılmaları unutulmamalıdır. Sulamaya ayrılan sular da limonlukta tutularak oranın ısısına uydurulmalıdır. Limonluklarda raflara konan saksılar suyu daha çabuk uçuracaklarından kökleri çevresindeki toprak sertleşip suyun köklere gitmesine engel olabilir. Bu gibi hallerde saksıların toprağını karıştırarak gevşetmek, yumuşatmak, gerekirse değiştirmek ister.
Limonlukta Dört Mevsim
Limonlukta mevsimine göre yapılacak çeşitli işler, ayrıca limonluğun” gene mevsimlere bağlı bakımı vardır. Bunları kısaca şöyle özetliyebiliriz:
İlkbaharda
Havalar ılınınca limonlukta artık soba yakmaya lüzum kalmaz. Güneşli günlerde, ılık havalarda pencereler açılıp içerisi havalandırılmalıdır.
Yazın
Bitkileri güneşin kızgın sıcaklığından korumak için, üzerlerine hasır örtülür; sıcak günlerde bitkiler sık sık sulanır; suyu süzgeç-li kovalarla vermelidir. Turunçgillerin çiçekleri toplanır, seyrekleştirilir.
Sonbaharda
Soğuğa dayanıklı olmıyan bitkilerle kışın çiçek açması istenilen çiçekler içeri alınır. Yazın örtülen hasırlar kaldırılır. Turunçgiller başlangıçta bol sulanır, kışa doğru daha seyrek su verilir.
Kışın
Soğuklar başlayınca limonlukta sobalar yakılır. Ayaza çeken gecelerde camların önüne hasır örtülür. Bitkilerin üzerinde küf belirirse bunlar temizlenmeli, iyi havalarda içerisinin havalandırılması ihmal edilmemelidir.
alıntı
Adından da anlaşılacağı üzere, buralarda en çok limon, portakal, mandalina gibi turunçgillerden olan bitkiler yetiştirilir. Kışın yaprağım dökmiyen, bununla birlikte soğuğa dayanıksız olan daha başka bitkiler de kış aylarında limonluklara alınır. Ayrıca, bazı bitkilerin fideleri, fidanları da, dışarının sert hava şartlarına dayanabilir duruma gelinceye kadar, limonlukta, ılık bir ortamda yetiştirilir.
Limonluk güneye karşı olmalı, içinde ısı sıfırdan aşağı düştüğü vakit yakılmak üzere bir de ocak, ya da soba bulunmalıdır. Bitkiler aynı kuvvette, dayanıklılıkta bulunmadıklar) için, limonluğa bütün bitkiler aynı zamanda alm maz. Bahar gelince de, dayanıklıları 15 nisandan sonra dışarı çıkarılırsa da nazikleri 15 mayıstan önce dışarı çıkarılmaz. Birinciler ekimin sonuna kadar açık havada kalabilirlerse de ötekileri bu ayın ilk günlerinde limonluğa almak gerekir. Limonluk, kışın, soğuğa karşı koyabilmek için gerekince hasırla örtülür, iyi havalarda hasır kaldırılır, bitkilerin hava alması, güneş görmesi sağlanır.
Açık havada yetişen bitkilerin limonlukta pek sıkı bir korunmaya ihtiyaçları yoktur. İyi havalarda limonluğun çerçeveleri açılır, bitkiler burada açık havada olduğu gibi yaşarlar. Yalnız, fırtınanın, dolunun zararlarından korunmalarına dikkat etmelidir. Soğuklar başlayınca limonluğun kuzey yönünü hasırla örtmek gerekirse de güney yönü öylece bırakılabilir. Şiddetli soğuklarda kuzey yönü ince tahtalarla da kapatarak ilkbahara kadar öylece bırakmak yerinde olur; güney yanını gece hasırla örterek, gündüzleri hasırı kaldırmak yeter. Bitkiler ışınsız kalmamak için martta hasırlar bütün bütün kaldırılır. Çerçeveler de 15 mayısta kaldırılır. Sıcağa ihtiyacı ol-mıyan saksı çiçekleri 15 eylüle doğru limonluğa alınarak raflara dizilir, 15 mayısta açık havaya çıkarılarak tabiatlerine göre az çok gölge yerlere konulur.
Limonluk Çeşitleri
Sıcak havaya ihtiyaç gösteren bitkiler için iki çeşit limonluk vardır: Biri kuru, öteki nemli. Birincisi güneye doğru olur. İçi ısıtma cihazla-riyle ısıtılır. Çürütme suretiyle nem vücuda getirmek doğru değildir; çünkü, bunun yapacağı rutubet buradaki bitkilere zarar verir. Bu gibi limonluklarda ısı yazın 35 dereceyi geçmemeli, çok soğuklarda da 10 ısı derecesi hiçbir vakit 10 dereceden aşağı düşmemeli, 30 dereceyi geçmemelidir. Özellikle, geçici bir ısı düşüklüğü bitkilere zararlı olabilir. Sabahları yaprakların üstünde bir nevi pembelik görülmesi nadir değildir. Bu rutubetin buharlaşmasından ileri gelme bir olaydır. Bunun için iyi havalarda limonlukları havalandırmak, gereği gibi gölgelendirmek ihmal edilmemelidir.
Kışın limonluklara alınmış olan bitkiler daima gözden geçirilerek kurumuş, küllenmiş yapraklar koparılmalı, hava alabilmeleri için aralarında yeteri kadar aralık bırakılmalı, İyi havalarda güneş ışığına çıkarılmaları unutulmamalıdır. Sulamaya ayrılan sular da limonlukta tutularak oranın ısısına uydurulmalıdır. Limonluklarda raflara konan saksılar suyu daha çabuk uçuracaklarından kökleri çevresindeki toprak sertleşip suyun köklere gitmesine engel olabilir. Bu gibi hallerde saksıların toprağını karıştırarak gevşetmek, yumuşatmak, gerekirse değiştirmek ister.
Limonlukta Dört Mevsim
Limonlukta mevsimine göre yapılacak çeşitli işler, ayrıca limonluğun” gene mevsimlere bağlı bakımı vardır. Bunları kısaca şöyle özetliyebiliriz:
İlkbaharda
Havalar ılınınca limonlukta artık soba yakmaya lüzum kalmaz. Güneşli günlerde, ılık havalarda pencereler açılıp içerisi havalandırılmalıdır.
Yazın
Bitkileri güneşin kızgın sıcaklığından korumak için, üzerlerine hasır örtülür; sıcak günlerde bitkiler sık sık sulanır; suyu süzgeç-li kovalarla vermelidir. Turunçgillerin çiçekleri toplanır, seyrekleştirilir.
Sonbaharda
Soğuğa dayanıklı olmıyan bitkilerle kışın çiçek açması istenilen çiçekler içeri alınır. Yazın örtülen hasırlar kaldırılır. Turunçgiller başlangıçta bol sulanır, kışa doğru daha seyrek su verilir.
Kışın
Soğuklar başlayınca limonlukta sobalar yakılır. Ayaza çeken gecelerde camların önüne hasır örtülür. Bitkilerin üzerinde küf belirirse bunlar temizlenmeli, iyi havalarda içerisinin havalandırılması ihmal edilmemelidir.
alıntı
