Çocuklarda Öfke ve Öfke Nöbetleri
Öfke nöbetleri nefesini tutma veya vurma, ısırma, tekmeleme gibi daha saldırgan davranışları da içerebilir. Öfke nöbetleri tipik olarak 1 yaş civarında başlar ve sıklıkla 4 yaş dolduğunda sona erer.
Okul öncesi dönemdeki çocukların neredeyse tamamı zaman zaman öfke nöbetlerine kapılır. Ağlama, somurtma, çığlık atma, ayaklarını veya kafasını vurma gibi davranışların hakim olduğu öfke nöbetleri genellikle çocukların kızgın veya gergin olduğu zamanlarda patlak verir.
Çocuklarda öfke nöbetleri
Öfke nöbetleri nefesini tutma veya vurma, ısırma, tekmeleme gibi daha saldırgan davranışları da içerebilir. Öfke nöbetleri tipik olarak 1 yaş civarında başlar ve sıklıkla 4 yaş dolduğunda sona erer.
Öfke nöbetleri gelişimin normal bir parçası olarak kabul edilir
Bu yaşlardaki çocuklar kimlik duygusu ve bağımsızlık kazanmaya çalışmaktadır. Ancak kelime hazinelerinin kısıtlı olması nedeniyle duygularını kelimelerle ifade edemezler.
İstediği bir şeyi yapamadığında, istediği bir şeyi elde edemediğinde ya da kontrolünü kaybedecek kadar öfkelendiğinde çocuğun gerilimi öfke nöbetine dönüşebilir.
Öfke nöbetleri en fazla çocuğun yorgun veya aç olduğu zamanlarda veya kendisini rahat hissetmediği ortamlardayken oluşur. Açlık ve yorgunluk gibi durumlarda çocuk duygularını ifade ve kontrol etmekte zorlanır.
Öfke nöbeti sırasında sizin sakin kalmanız çok önemlidir
Bir yetişkinin bağırıp çağırdığını ve kontrolünü kaybettiğini görmek sadece çocuğa aynısını yapmayı öğretir.
Çocukların çoğu dikkat çekmek veya istediği birşeyi yaptırmak için öfke nöbetine kapıldığından mümkün olduğunca bu nöbetlerin görmezden gelinmesi en doğru yol olur. Elbette çocuğun kendisine veya başkasına zarar vermemesi kaydıyla.
Bazen de çocuğun bulunduğu ortamın değiştirilmesi yararlı olabilir. Örneğin öfke nöbeti halka açık bir mekanda meydana geldiyse, çocuğu kucaklayın ve mekanı terk edin. Evdeyseniz, başka bir odaya geçebilirsiniz. Öfke nöbeti geçiren bir çocuğa akıl vermeye çalışmak faydasızdır.
Çocuklarda öfke nöbetleri
Çocuğunuz hiddetlenmişse ve kendisine ya da etrafındaki çocuklara zarar verme ihtimali varsa hemen sakin bir yere götürün ve sakinleşene kadar kucağınızda güven içinde tutun. Öfke nöbetlerini çoğunlukla görmezden gelmek mümkün olmakla birlikte, başka birini ısırma ya da vurma gibi davranışların kabul edilmesi kesinlikle mümkün değildir ve asla görmezden gelinmemelidir.
Çocuğunuzu öfkesinin kaynağından uzaklaştırmak amacıyla mola yöntemini deneyin. Mola Yöntemi konusunda daha fazla bilgi almak için Disiplinde Mola Yöntemi ve Mola Yöntemi İşe Yaramazsa başlıklı haberlerimizi okuyabilirsiniz.
Öfke nöbetleri sırasında tutarlı olmanız hayati önem taşımaktadır
İsteklerini yapmayın. Gülmeyin. Bunlar sadece sona erdirmek istediğiniz davranışı teşvik edecektir. Çocuğunuz kararlarınıza bağlı kalacağınızı ve fikrinizi değiştirmeyeceğinizi anlamalıdır.
Sabırlı olun!
Öfke nöbetlerinin normal gelişimin bir parçası olduğunu ve kötü anne-baba olmanızla ilişkisi olmadığını unutmayın. Çocuğunuz büyüdükçe kendisini kontrol etmeyi ve duygularını kelimelerle ifade etmeyi öğrenecektir.
Dr. Ayten Erdogan
Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
