Çanakkale savaşı ile ilgili özlü sözler

Çanakkale savaşı için Yabancı general ve komutanların osmanlı askerleri için söyledikleri. Çanakkale zaferi ile ilgili söylenen sözler yazımızda yer almaktadır.

Çanakkale savaşı 1. dünya sırasında yaşanan en büyük savaşlardan birisidir. Bu savaşın büyüklüğünü yaşanan kayıplardan anlayabiliriz. Çok çetin savaşlar yaşanmış ve Anadolu tek yürük ve iman gücüyle düşmanı yurttan atarak büyük bir zafer elde edilmiştir. Bu savaşın sonunda 1. dünya savaşı yön değiştirdi. Boğazları ele geçiremeyen düşman Rusya'ya yardım götüremediğinden Rusya'da bolşevik devrimi yaşandı.

Bu önemli savaş hakkında önemli paşalar bir çok söz söyledi ve bu savaşın büyüklüğünü anlatmaya çalıştır. İşte bu sözlerden bir kaç tanesi aşağıdaki gibidir:

Avrupa’da hiçbir asker yoktur ki, bu ifadenin altını çiziyorum, Türklerle mukayese edilebilsin. Almanların müdafaada gayet iyi oldukları kabul olunabilir. Fakat siperlerde onlar dahi Türklerle kıyas edilemez. Misal olarak Gelibolu 'yu zikretmek isterim. Orada bizim gemi ateşlerimizle büyük zayiata uğrayan kıtalar, Türk olmasalardı. Yerlerinde kalamaz ve derhal değiştirilirlerdi. Halbuki, Türkler, bütün muharebe müddetince yerlerinde kaldılar.” General Tawshend

Bu general sözüyle Türk askerinin Dünyanın en büyük donanması Almanlara karşı bile yerlerinden gitmeden kolayca savaşabildiğini belirtmektedir.

'Bu Türk kıtaatının cesaret, metanet ve se’bat cihetiyle takdir ve senaya liyakatı, her şüphenin fevkinde bulunmuştur. Donanmasının ateşiyle de, en müessir surette muavenet gören pek cesur bir düşmamın taarruzlarına karşı sayısız muharebelerde bu kıtaat mevkilerini muhafaza etmişlerdir.”Alman Generali Liman von Sanders

Alman general ise Türklerin büyük bir cesaret örneği göstererek güçlü bir savunma gerçekleştirdiğini söylüyor.

"Türkler, Çanakkale’yi zorlayan çağının en ileri tekniğine sahip güçler karşısına adeta bir kale gibi dikilmişlerdir.”Churchill

Bu komutan ise Dünyanın en büyük ve en teknolojik donanmasına karşı Türklerin dimdik durduğunu söylemektedir.

“Ordunun yardımı olmaksızın Filo’nun başarı sağlayabileceği ümidine kapılmıştım; fakat şimdi bu işte müşterek bir harekatın zorunlu olduğunu anlıyorum.”Churchill

“Harpte iki meş’um (uğursuz) şey vardır. Bunlardan biri taş duvara körükörüne yüklenmek, diğeri kuvvetleri birtakım ayrı ve bağlantısız harekata dağıtıp körletmektir. Biz bu iki ahmaklığı yapmanın tehlikesiyle karşı karşıyayız.”İngiliz Başbakanı Asquith

İngiliz komutan ise başarısızlıklarını tamamen kendilerine bağlayarak saçmalamaktadır.

“Çanakkale Savaşları, modern savaş tarihinde birleşik kara ve deniz savaşlarının başlangıcı ve ilk örneğidir.”Japon Prof. Dr. Em. Krg. Hideo MIKI

Çanakkale savaşının dünyada bir ilk olma özelliğini taşıdığını söylüyor. Hem kara hem de deniz savaşlarının aynı anda olması nedeniyle bu savaş daha da önem kazanmaktadır.

Çanakkale Savaşları, savaşa İngiliz bayrağı altında katılan Yeni Zelanda’nın uluslaşma sürecine çok önemli katkılarda bulunmuştur. 1915’'te Yeni Zelandalılar, kimliklerini İngiliz İmparatorluğu içerisinde tanımlamaktaydılar ve bağımsızlık kazanmak gibi istekleri yoktu.”Yeni Zelandalı Prof. Dr. J. PHİLLIPS

Yeni Zelandanın çanakkale savaşları sayesinde kendi benliklerinin farkına vardıkları ve ingiliz himayesinden çıkarak özgür bir devlet kurma isteğini ortaya çıkardığını söylemektedir.

Hiçbir zafere çiçekli yollardan gidilmez “Çanakkale Savaşları, Avusturalya ordusunun gelişimine birçok etkide bulunmuştur. İlk olarak Avusturalya ordusu kuvvetlerinin bir yabancı tarafından değil, bir Avusturalyalı subay tarafından idare edilmesini temin edecek bir uygulamaya başlanmıştır. Ve Çanakkale olayları, bu uygulamayı başlattı.”Avustralyalı Yarbay D. M. HORNE

Evet görüldüğü gibi bu savaşın en çok etkilenenleri yabancı komutanlar olmuş ve hayretlerini sözleriyle dile getirmiştir. Aşağıda da okuyacağınız üzere daha birçok komutan Türklerin bu müthiş savunma gücünü hayretle karşılamıştır.

“Yenilmez Ingiliz donanmasının uğradığı akibetten komutanlar değil, strateji kurallarını ihmal eden devlet adamları sorumludur. Boğazlar ve Trakya bölgesinde altı Türk kolordusu varken, donanmayı tahkim edilmiş bir Boğaz’dan geçirmek ve Boğaz kıyıları işgal edilmeden beş tümenlik bir kuvvei seferiyeyi İstanbul’a getirmek planının şansı çok azdı.”General Fahri BELEN

Bu komutan da savaşı kaybetmelerini devlet adamlarından sorumlu tutuyor. Tabi ortada kaybedilen bir savaş varsa bunun sorumluluğunu herkes birine yüklemek ister. Görünen o ki ingiliz komutan devlet adamlarına yüklemekle kendini kurtarmaya çalışmış.

“Türk askerinin savaş ve dövüş hususunda haiz bulunduğu evsafın bidayette layikiyle takdir edilmemiş olması, Ingilizler için felaket olmuştur.... Türk askerinin ne yaman muharip olduğunu, Ingilizler kendileriyle dövüştükten sonra bitecrübe anlamışlardır.İngiliz Generali Oglander

İngilizlerin bu savaş sayesinde Türklerin yaman bir kuvvet olduğunu anladığını söylemektedir.

Müttefiklerin gayreti kalmamıştır. Türkiye insan menbalarını (kaynaklarını) sarf ederek bitab (bitkin) kalmış, müttefikler, hissolunur derecede zayıflamamışlardır. Fakat Çanakkale Muharebesi’nin Rusya’nın akibeti ve Balkanlar’daki tesiriyle Türkler müteselli olabilirler.Larşer

Savaş sonunda bütü kuvvetlerin bitkin düştüğünü fakat kazanımda olan ülkenin Türkiye olduğunu söylemektedir.

Zaferin büyüklüğü, savaşın çetinliği ile ölçülür “Çanakkale Seferi, Türk milletinin eski kudret ve kuvvetini muhafaza ettiğini, can çekişen bir imparatorluk içinde kahraman bir milletin varlığını meydana koydu.”General Fahri BELEN

Türklerin halen Osmanlı gibi güçlü bir ülke olduğunu kahraman bir millete sahip olduğunu söylemektedir.

İşte gördüğünüz gibi düşman devletlerden bir çok askeri paşa Çanakkale savaşında Türklerin ne kadar önemli bir savunma ve ne kadar yürekle bir savaş geçirdiğini anılarında anlatmaktadır.