EMÂLÎ
Emâlî’nin Musannıfı: Eş-Şeyh AllÂme Ebu’l-Hasan Siracüddin Osman el-uşi Hazretleridir. Bir rivayete göre Osman el-Evsi Hazretleridir.
Şerhinin Musannnıfı; Aliyyü’l-Kâri’dir.
Emâlî; “İfal” babından mastarın cemisidir. “Emlee – yümliü – imlaen> imlaen - imlaani – Emâlî” olarak tasrif olunur.
Akâid dağınık, Emâlî manzum şekilde yazılmıştır.
Emâlî'nin üç İsmi vardır. Emâlî, Bed’ül-emâlî, Kasideyi lamiyye. (Beytlerin sonu lam ile bittiğinden Kasideyi lamiyye denmiştir.)
Emâlî ilmi kelamden bahseder.
İlmi kelamın tarifi; Vehüve ilmün bahısün an zatillahi Teala min haysü sıfatihi ve efalihil muteallekati bil mebdei vel meadi.
Manası; Sıfatları ve fiilleri itibarıyla Cenab-ı Hakkın zatından, nübüvvet ve risaletten, mebde’ (başlangıç) ve meâd (son) itibarıyla mükevvenatın ahvalinden bahseden ilimdir.
Mevzuu; Zatullah, sıfatullah, efalullah, mebde ve meada müteallik olan efaldir.
Gayesi; Vehiyettelakki min haziziz taklidi ila zirvetil yakını ve irşadil müsterşidine ve ilzamül muhdiine ve hıfzu Akâidül mü’mine an şüphetil mübdiline ve gayetü gayetil fevzü bisaadetin dareyni.
Manası; Taklid çukurlarından ilmin zirvesine yakın ve irşadı talep edenlere irşad etmek inançsızları susturmak mü’minlerin itikadını mübdinin şüphesinden muhafaza etmek gayesininde gayesi iki dar saadetinden necat bulmaktır.
Ebu’l-Faruk (k.s.) Hazretleri; “Dikkat! İlmi kelam vacibi liaynihidir. Yani bu meseleleri öğrenmek erkek ve kadınlara nasıl ki namaz farz ise bunu da öyle hatta ondan evvel vacip liaynihidir. Vacibi kifaye değildir.” buyurmuşlardır
