M. Ali KAYA
Hararet sacda değil nârdadır.
Keramet kavukta değil baştadır.
Ne ararsan kendinde ara,
Mekke’de Kâbe’de hacda değildir.
H. Bektaş-ı Veli
Hacı Bektaş-ı Veli “Makalat” isimli eserinde “İnsan-ı Kâmil”in vasıflarını sayar ve şöyle der: “Bir İnsan4 büyük kapıdan ve kırk makamdan geçmedikçe Bektâşi olamaz.”
DÖRT KAPI: “ŞERİAT, TARİKAT, MARİFET, HAKİKAT”tir.
Her kapıdan girişte on makamdan geçmek gerekir. Böylece kırk makamdan geçen kimse “İnsan-ı Kâmil” olur.
BİRİNCİ KAPI: ŞERİAT (Bunun on makamı vardır.)
İmanın altı şartına inanmak,
İlim öğrenmek ve ihlâs sahibi olmak,
İslam’ın beş şartını ifa etmek,
Helal kazancı yemek ve faizi haram bilmek,
Nikâh kıyarak evlenmek,
Hayızlıya yaklaşmamak,
Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaat itikadı üzere olmak,
Merhamet ve Şefkatli olmak,
Temizliğe dikkat etmek, Gusül ve Abdeste devam etmek,
Emr-i bil-ma’ruf ve Nehy-i Anil-Münkeri yapmak.
İKİNCİ KAPI: TARİKAT (Bunun On Makamı vardır.)
Pirden el alarak tövbe etmek,
Mürit olmak,
Saç kestirmek ve tarikat elbisesi giymek,
Nefisle mücadele etmek, (Seyr-i Sülük)
İnsanlara hizmet etmek,
Allah’tan korkmak,
Allah’ın rahmetini ummak,
Hırka, Seccade, Tesbih, İğne ve Makas taşımak,
Makam sahibi, cemaat sahibi, nasihatçi ve muhabbet ehli olmak,
Aşkla, şevkle, sefa ile fakirliği tercih edip kazancı dine ve fakire hizmette harcamak.
ÜÇÜNCÜ KAPI: MARİFET (Bunun On Makamı Vardır)
Her halinde edep ve terbiye halinde olmak,
Allah için sevmek ve Allah için buğzetmek ve Allah korkusu ile günahlardan sakınmak,
Zühde ve perhize devam etmek (Az yemek, az konuşmak ve az uyumak)
Sabır ve kanaat ehli olmak,
Hayâ sahibi olmak (Hatası söylenince yüzü kızarmak)
Cömert olmak (Kapısı, sofrası ve eli açık olmak)
İlme ve âlime değer vermek,
Miskinliği (Acz ve Fakr) benimsemek,
Ehl-i marifet olmak, (Allah’ı isim ve sıfatları ile tanımak)
Kendini bilip nefsin isteklerinden vazgeçmek. Nefsini hiçe saymak. Enaniyet ve benlikten geçmek. Nefsini kusurlu bilerek hata ve kusurlarını düzeltmekle meşgul olmak.)
DÖRDÜNCÜ KAPI: HAKİKAT (Bunun On Makamı Vardır)
Tevazuda toplar gibi olmak,
72 milleti ayıplamamak,
Herkese elinden gelen yardımı yapmak,
Herkesi kendinden emin eylemek (Herkesin güvenini kazanmak)
Mülkü Allah’a teslim ederek O’nun resulüne uymak,
Seyr-i Sülûku tamamlamış olmak,
Sırr-ı Hikmet-i Eşyayı kavramak,
Sohbetlerde hakikat sırlarını insanlara söylemek,
Münacat ve Evrad-ı Ezkara devam etmek.
Allah’ın hükmüne razı olmak, her şeyi ondan bilerek teslim olmaktır.
Bir kimse bu 40 makamı bilip elinden geldiği kadar riayet etmez ise o kimse ne “Bektaşi” ve ne de “İnsân-ı Kâmil” olmaz.
Bu Kırk makamın hepsine “şeriat” kapısından girilir. Şeriata uymayan hepsinden mahrum kalır. Diğer kapılara ve makamlara çıkmak Şeriate uymaya bağlıdır. Şeriatten kıl kadar ayrılanın tarikattan, marifetten ve hakikatten hiçbir nasibi yoktur
Hararet sacda değil nârdadır.
Keramet kavukta değil baştadır.
Ne ararsan kendinde ara,
Mekke’de Kâbe’de hacda değildir.
H. Bektaş-ı Veli
Hacı Bektaş-ı Veli “Makalat” isimli eserinde “İnsan-ı Kâmil”in vasıflarını sayar ve şöyle der: “Bir İnsan4 büyük kapıdan ve kırk makamdan geçmedikçe Bektâşi olamaz.”
DÖRT KAPI: “ŞERİAT, TARİKAT, MARİFET, HAKİKAT”tir.
Her kapıdan girişte on makamdan geçmek gerekir. Böylece kırk makamdan geçen kimse “İnsan-ı Kâmil” olur.
BİRİNCİ KAPI: ŞERİAT (Bunun on makamı vardır.)
İmanın altı şartına inanmak,
İlim öğrenmek ve ihlâs sahibi olmak,
İslam’ın beş şartını ifa etmek,
Helal kazancı yemek ve faizi haram bilmek,
Nikâh kıyarak evlenmek,
Hayızlıya yaklaşmamak,
Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaat itikadı üzere olmak,
Merhamet ve Şefkatli olmak,
Temizliğe dikkat etmek, Gusül ve Abdeste devam etmek,
Emr-i bil-ma’ruf ve Nehy-i Anil-Münkeri yapmak.
İKİNCİ KAPI: TARİKAT (Bunun On Makamı vardır.)
Pirden el alarak tövbe etmek,
Mürit olmak,
Saç kestirmek ve tarikat elbisesi giymek,
Nefisle mücadele etmek, (Seyr-i Sülük)
İnsanlara hizmet etmek,
Allah’tan korkmak,
Allah’ın rahmetini ummak,
Hırka, Seccade, Tesbih, İğne ve Makas taşımak,
Makam sahibi, cemaat sahibi, nasihatçi ve muhabbet ehli olmak,
Aşkla, şevkle, sefa ile fakirliği tercih edip kazancı dine ve fakire hizmette harcamak.
ÜÇÜNCÜ KAPI: MARİFET (Bunun On Makamı Vardır)
Her halinde edep ve terbiye halinde olmak,
Allah için sevmek ve Allah için buğzetmek ve Allah korkusu ile günahlardan sakınmak,
Zühde ve perhize devam etmek (Az yemek, az konuşmak ve az uyumak)
Sabır ve kanaat ehli olmak,
Hayâ sahibi olmak (Hatası söylenince yüzü kızarmak)
Cömert olmak (Kapısı, sofrası ve eli açık olmak)
İlme ve âlime değer vermek,
Miskinliği (Acz ve Fakr) benimsemek,
Ehl-i marifet olmak, (Allah’ı isim ve sıfatları ile tanımak)
Kendini bilip nefsin isteklerinden vazgeçmek. Nefsini hiçe saymak. Enaniyet ve benlikten geçmek. Nefsini kusurlu bilerek hata ve kusurlarını düzeltmekle meşgul olmak.)
DÖRDÜNCÜ KAPI: HAKİKAT (Bunun On Makamı Vardır)
Tevazuda toplar gibi olmak,
72 milleti ayıplamamak,
Herkese elinden gelen yardımı yapmak,
Herkesi kendinden emin eylemek (Herkesin güvenini kazanmak)
Mülkü Allah’a teslim ederek O’nun resulüne uymak,
Seyr-i Sülûku tamamlamış olmak,
Sırr-ı Hikmet-i Eşyayı kavramak,
Sohbetlerde hakikat sırlarını insanlara söylemek,
Münacat ve Evrad-ı Ezkara devam etmek.
Allah’ın hükmüne razı olmak, her şeyi ondan bilerek teslim olmaktır.
Bir kimse bu 40 makamı bilip elinden geldiği kadar riayet etmez ise o kimse ne “Bektaşi” ve ne de “İnsân-ı Kâmil” olmaz.
Bu Kırk makamın hepsine “şeriat” kapısından girilir. Şeriata uymayan hepsinden mahrum kalır. Diğer kapılara ve makamlara çıkmak Şeriate uymaya bağlıdır. Şeriatten kıl kadar ayrılanın tarikattan, marifetten ve hakikatten hiçbir nasibi yoktur
