* ZAKKUM AĞACI *
Meyvesi acı bir cins ağaç, ağu ağacı, cehennemde bitip acı meyvesi cehennemliklere yedirilecek ağaç. Arap dilindeki adı Şeceretüzzakkûmdur. Türkçe zokum olarak da telâffuz edilen Zakkum, zıkkım halk dilinde çok acı, zehir zemberek, zehir zıkkım vb. deyimlerle günlük hayatımızda da kullanılmaktadır.
Yine Arap dilinde kelimenin aslı olan Zakm, yemek, içmek, oburca yemek ve yutmak anlamlarına geldiği gibi Hurma ve kaymaktan yapılan yiyecek, zehirli, tehlikeli yiyecek manalarına da gelmektedir .Zambakgiller familyasından olan Zakkum Batıda, güney Portekizden başlayarak bütün Akdeniz sahilleri boyunca Suriyede, batı ve güney Anadolunun dere yataklarında yetişir.
Ekseriyetle 23 bazan 5 m.ye ulaşan, kışın yaprak dökmeyen sık dallı bir bitkidir. Düşük dozlarda kalb kuvvetlendirici olarak kullanılır, idrar söktürücü özelliği vardır.Yazın çiçeklenen ve uzun bir çiçeklenme devresine sahip olan Zakkumun meyvesi bakla şeklindedir. Zehirli olduğundan insan ve hayvanlar için tehlikelidir, süs bitkisi olarak saksılarda da yetiştirilir.Kurânı Kerîmin dört sûresinde toplam 15 âyette zakkum kelimesi geçmektedir.Allah Teâlâ zakkumun ismini zikrederek şöyle buyurmaktadır.
* Şüphesiz zakkum ağacı günahkârların cehennemdeki yiyecekleridir. Zakkum ağacı erimiş maden gibidir. İnsanların karnında tıpkı sıcak suyun kaynaması gibi kaynar.
* İkram olarak bu mu daha hayırlıdır? Yoksa, zakkum ağacı mı? Şüphesiz biz onu, zalimler için bir bela kıldık. O, Cehennemin dibinden çıkan bir ağaçtır. Onun tomurcukları şeytanların başları gibidir. Cehennemlikler bunlardan yerler ve karınlarını bunlarla doyururlar. Sonra onlara, zakkum ağacının üzerine içecekleri, kaynar su karıştırılmış içkiler verilir.
* Sonra siz, ey doğru yoldan sapan ve hakkı yalanlayanlar! Siz, Cehennemde mutlaka zakkum ağacından yiyeceksiniz. Karınlarınızı onunla dolduracaksınız. Üzerine de susuz devenin içişi gibi kaynar su içeceksiniz .
Açıkça ismi geçmemekle beraber İsra Sûresinin 60 âyetindeki, ...
* Ve Kurânda lânet edilen ağacı biz ancak insanlara bir fitne yaptık *
cümlesinde yer alan lânet edilen ağaçın Zakkum olduğunu savunan müfessirler vardır .Âyeti kerîmedeki lanet, genellikle bu ağaçtan yiyecek kâfirlere lânet manasına geldiği gibi Arapların zararlı ve hoşlanılmayan yiyecekler için melun demelerine de bir işaret vardır.Zakkum, dindeki kullanılışı dışında zehirli ve öldüren yiyecek manasını da ifade eder. Kurânı Kerîm Zakkumu genellikle Cehennem halkına eziyet çektiren yiyecek olarak açıklamıştır. Ahmed b. Hanbelin İbn Abbastan naklettiği,
* Cehennem Zakkumundan bir damla yeryüzüne damlatılmış olsa, insanların hayatını zehir ederdi *
hadisi Cehennem Zakkumunun ne derece zehirli bir yiyecek olduğunu açıklamaktadır.
Kaynak :
* İslam Ansiklopedisi
* LisânülArab XII, 268-III, 308
* İsra, 17/60
* Saffat, 37/62-67
* Duhan, 44/43-46
* Vâkıa, 56/51-55
* İbn Tefsir IV, 324
* MefâtihulGayb V, 609-XXX, 506
* Müsned, Kahire 1313, I, 301
Meyvesi acı bir cins ağaç, ağu ağacı, cehennemde bitip acı meyvesi cehennemliklere yedirilecek ağaç. Arap dilindeki adı Şeceretüzzakkûmdur. Türkçe zokum olarak da telâffuz edilen Zakkum, zıkkım halk dilinde çok acı, zehir zemberek, zehir zıkkım vb. deyimlerle günlük hayatımızda da kullanılmaktadır.
Yine Arap dilinde kelimenin aslı olan Zakm, yemek, içmek, oburca yemek ve yutmak anlamlarına geldiği gibi Hurma ve kaymaktan yapılan yiyecek, zehirli, tehlikeli yiyecek manalarına da gelmektedir .Zambakgiller familyasından olan Zakkum Batıda, güney Portekizden başlayarak bütün Akdeniz sahilleri boyunca Suriyede, batı ve güney Anadolunun dere yataklarında yetişir.
Ekseriyetle 23 bazan 5 m.ye ulaşan, kışın yaprak dökmeyen sık dallı bir bitkidir. Düşük dozlarda kalb kuvvetlendirici olarak kullanılır, idrar söktürücü özelliği vardır.Yazın çiçeklenen ve uzun bir çiçeklenme devresine sahip olan Zakkumun meyvesi bakla şeklindedir. Zehirli olduğundan insan ve hayvanlar için tehlikelidir, süs bitkisi olarak saksılarda da yetiştirilir.Kurânı Kerîmin dört sûresinde toplam 15 âyette zakkum kelimesi geçmektedir.Allah Teâlâ zakkumun ismini zikrederek şöyle buyurmaktadır.
* Şüphesiz zakkum ağacı günahkârların cehennemdeki yiyecekleridir. Zakkum ağacı erimiş maden gibidir. İnsanların karnında tıpkı sıcak suyun kaynaması gibi kaynar.
* İkram olarak bu mu daha hayırlıdır? Yoksa, zakkum ağacı mı? Şüphesiz biz onu, zalimler için bir bela kıldık. O, Cehennemin dibinden çıkan bir ağaçtır. Onun tomurcukları şeytanların başları gibidir. Cehennemlikler bunlardan yerler ve karınlarını bunlarla doyururlar. Sonra onlara, zakkum ağacının üzerine içecekleri, kaynar su karıştırılmış içkiler verilir.
* Sonra siz, ey doğru yoldan sapan ve hakkı yalanlayanlar! Siz, Cehennemde mutlaka zakkum ağacından yiyeceksiniz. Karınlarınızı onunla dolduracaksınız. Üzerine de susuz devenin içişi gibi kaynar su içeceksiniz .
Açıkça ismi geçmemekle beraber İsra Sûresinin 60 âyetindeki, ...
* Ve Kurânda lânet edilen ağacı biz ancak insanlara bir fitne yaptık *
cümlesinde yer alan lânet edilen ağaçın Zakkum olduğunu savunan müfessirler vardır .Âyeti kerîmedeki lanet, genellikle bu ağaçtan yiyecek kâfirlere lânet manasına geldiği gibi Arapların zararlı ve hoşlanılmayan yiyecekler için melun demelerine de bir işaret vardır.Zakkum, dindeki kullanılışı dışında zehirli ve öldüren yiyecek manasını da ifade eder. Kurânı Kerîm Zakkumu genellikle Cehennem halkına eziyet çektiren yiyecek olarak açıklamıştır. Ahmed b. Hanbelin İbn Abbastan naklettiği,
* Cehennem Zakkumundan bir damla yeryüzüne damlatılmış olsa, insanların hayatını zehir ederdi *
hadisi Cehennem Zakkumunun ne derece zehirli bir yiyecek olduğunu açıklamaktadır.
Kaynak :
* İslam Ansiklopedisi
* LisânülArab XII, 268-III, 308
* İsra, 17/60
* Saffat, 37/62-67
* Duhan, 44/43-46
* Vâkıa, 56/51-55
* İbn Tefsir IV, 324
* MefâtihulGayb V, 609-XXX, 506
* Müsned, Kahire 1313, I, 301
