Çözüldü Ünsüz sertleşmesi ile ilgili örnek cümleler örnekler sorular

[Ödevci]

Ünsüz sertleşmesi nedir? Bu konuyu kısaca açıkladıktan sonra ünsüz sertleşmesine örnek sorular cümleler verebilir misiniz?

 

[sultan_mehmet]

f, s, t, k,ç, ş, h, p harfleri ile biten bir kelimeye c, d, g harfleri ile başlayan bir ek gelirse, ekin başındaki yumuşak harfler sertleşir. Buna göre; c-ç, d-t, g-k olur. Yani, Türkçe'de sert ünsüzlerden sonra yumuşak ünsüzler gelmez. Sonunda sert ünsüz bulunan kelimelere yumuşak ünsüzle başlayan ek getirilemez.Bu kuralaünsüz benzeşmesi denir.

Örnek:
Kebap-cı→kebabçı
Yavaş-ca→yavaşça
Ayak-cak→ayakçak
Ayak-da→ayakta
Yurt-dan→yurttan,
Ses-deş→sesteş
Yap-dı→yaptı
Aç-dır→açtır
At-gı→atgık
Seç-gin→seçkin
Çalış-gan→çalışkan
Kıs-gaç→kıskaç...

NOT: Bu kural, sayıların rakamla yazılışlarında da geçerlidir. Buna göre rakamlar okunur ve okunuşu p, ç, t, k, f, h,s, ş harflerinden biriyle biterse, ekler de sertleşir. Buna uyulmazsa yazım yanlışı yapılmış olur.
Örnek :
Saat 3'de geldim. (Yanlış),
Saat 3'te geldim (Doğru)

Özel Durumlar
1.Bazı birleşik kelimelerin bu kurala uymadığı görülür : Dikdörtgen, Akciğer...
2.Bazı matematik terimlerinin bu kurala uymadığı görülür: Üçgen, beşgen..
3.–De, da bağlacı, başlı başına bir kelime olduğu için p, ç,t,k,f,h,s,ş harfleriyle biten kelimelerden sonra gelse bile sertleşme kuralına uymaz. Zaten de, da bağlacını –d, -d ekinden ayıran en önemli özelliklerden biri de budur.

Gitsek de olur, gitmesek de..