Ey aziz, geceleri uyanık bulunmaya çalış. Gece tayfası üç bölüktür. Bu üç tayfa üç halle geçer. Kâfir veya müslüman bu üç halden uzak kalmaz.
Geceler kendileri için mutluluk vesilesi olan bir bölük insan vardır. Gece onlar için saadettir, herhangi bir ziyanları olmadığı gibi büyük bir devlete nail olmuşlardır. Şimdi sana onların kimler olduğunu anlatacağım.
Bunlar geceleri, gurbette kalan sevgilinin hasretiyle bekleyip gözetirler. Ehl-i gaflet güneş doğuncaya kadar uyurken, talipler uyumazlar. Etraf sakinleşip kavga ve gürültü âleminden el ayak çekilince onlar güzelce abdest alarak dost eşiğine başlarını secdeye koyarlar. Mevlâ'ya yalvarmakla meşgul olurlar. Bütün isteklerini o yüce dergaha arzederler. Bazan naz, bazan niyaz ederler, bazan yalvarıp yakarırlar, bazan da gözyaşlarını akıtarak ağlarlar. Sabah oluncaya kadar bütün işleri Mevlâ ile beraber olmaktır. Sabah olunca da halkın arasına karışıp, kendilerini hiç belli etmezler. Halktan biri gibi görünürler.
İşte bu gibiler, devlet ve saadete eriştikleri, dostun sohbetine ve alışverişine sebep olduğu için geceleri hasretle beklerle. Onlar, Mevlâ'nın sohbetine vesile olduğu için geceye âdeta âşıktırlar.
Bir diğer taife vardır ki geceler onlar için sıkıntı ve zorluktur. Gece olmasının onlar için azap ve cezalandırmalarına sebeptir. HAK Teâlâ hazretlerine karşı gece yaptıkları işlerden dolayı yüzleri karadır.
Onlar şunlardır: Gece olmasını gözetip her biri bir köşede hırsızlık eder vaya harabat hanelerde, fısk meclislerinde fasıklık ederler. Çeşitli şarkı ve türküler dinleyip nefsani zevklerle meşgul olurlar. Onlar, bu yaptıklarıyla zevk ve sefa yaptıklarını sanırlar. Halbuki bu yaptıkları canlarına mihnettir, cefadır, azaptır ve cezadır, cehennemden bir parça ateştir. Bu kişilerin kendi canlarını yakmak için ateş hazırladıklarından haberleri yoktur.
Bir tayfa daha vardır ki onlara gece ne zarar verir ne de fayda getirir. Gecenin tamamını uykuyla geçirirler. Arada uyanıp sağa sola dönerler ama hiç ALLAH'ı zikretmek akıllarına gelmez. Sanırsın ki ölüdürler. Kabirlerine uaznmış yatıyorlar. Sabah ezanıyla birlikte kalkarlar, adeta diridirler. Sanki İsrafil'in (a.s.) sûrunu işitip uyandılar. Bu tayfa gecelerini kâra çeviremediklerinden dolayı zarardadır. Geceleri gafletle geçirdikleri için ziyandadırlar.
Şimdi ey kardeş, sakın bu iki taifeden olma. Zarara uğrayanlardan olursun. HAKK'ın hışmına uğrarsın. Cehennemde türlü türlü azaba uğrarsın.
Geceleri zikir, tesbih ve tazarru ile geçirenlerden ol. Doğru cennete gidersin. Cennette tertemiz içeçeklerden içip, dostalrınla zevk ve eğlence içersinde olursun.
Kevâşi Tefsirinde naklolunur ki:
ALLAH Teâlâ'nın mümin kulları temiz bir abdestle uyduklarında onların ruhları göklere çıkar, orada secdeye varmaları emrolunur. Fakat abdestsiz yatarlarsa yine göklere yükselirler ama secdeyle emrolunmazlar."
Eşrefoğlu RUMİ (k.s.)
Müzekki'n Nüfus
Geceler kendileri için mutluluk vesilesi olan bir bölük insan vardır. Gece onlar için saadettir, herhangi bir ziyanları olmadığı gibi büyük bir devlete nail olmuşlardır. Şimdi sana onların kimler olduğunu anlatacağım.
Bunlar geceleri, gurbette kalan sevgilinin hasretiyle bekleyip gözetirler. Ehl-i gaflet güneş doğuncaya kadar uyurken, talipler uyumazlar. Etraf sakinleşip kavga ve gürültü âleminden el ayak çekilince onlar güzelce abdest alarak dost eşiğine başlarını secdeye koyarlar. Mevlâ'ya yalvarmakla meşgul olurlar. Bütün isteklerini o yüce dergaha arzederler. Bazan naz, bazan niyaz ederler, bazan yalvarıp yakarırlar, bazan da gözyaşlarını akıtarak ağlarlar. Sabah oluncaya kadar bütün işleri Mevlâ ile beraber olmaktır. Sabah olunca da halkın arasına karışıp, kendilerini hiç belli etmezler. Halktan biri gibi görünürler.
İşte bu gibiler, devlet ve saadete eriştikleri, dostun sohbetine ve alışverişine sebep olduğu için geceleri hasretle beklerle. Onlar, Mevlâ'nın sohbetine vesile olduğu için geceye âdeta âşıktırlar.
Bir diğer taife vardır ki geceler onlar için sıkıntı ve zorluktur. Gece olmasının onlar için azap ve cezalandırmalarına sebeptir. HAK Teâlâ hazretlerine karşı gece yaptıkları işlerden dolayı yüzleri karadır.
Onlar şunlardır: Gece olmasını gözetip her biri bir köşede hırsızlık eder vaya harabat hanelerde, fısk meclislerinde fasıklık ederler. Çeşitli şarkı ve türküler dinleyip nefsani zevklerle meşgul olurlar. Onlar, bu yaptıklarıyla zevk ve sefa yaptıklarını sanırlar. Halbuki bu yaptıkları canlarına mihnettir, cefadır, azaptır ve cezadır, cehennemden bir parça ateştir. Bu kişilerin kendi canlarını yakmak için ateş hazırladıklarından haberleri yoktur.
Bir tayfa daha vardır ki onlara gece ne zarar verir ne de fayda getirir. Gecenin tamamını uykuyla geçirirler. Arada uyanıp sağa sola dönerler ama hiç ALLAH'ı zikretmek akıllarına gelmez. Sanırsın ki ölüdürler. Kabirlerine uaznmış yatıyorlar. Sabah ezanıyla birlikte kalkarlar, adeta diridirler. Sanki İsrafil'in (a.s.) sûrunu işitip uyandılar. Bu tayfa gecelerini kâra çeviremediklerinden dolayı zarardadır. Geceleri gafletle geçirdikleri için ziyandadırlar.
Şimdi ey kardeş, sakın bu iki taifeden olma. Zarara uğrayanlardan olursun. HAKK'ın hışmına uğrarsın. Cehennemde türlü türlü azaba uğrarsın.
Geceleri zikir, tesbih ve tazarru ile geçirenlerden ol. Doğru cennete gidersin. Cennette tertemiz içeçeklerden içip, dostalrınla zevk ve eğlence içersinde olursun.
Kevâşi Tefsirinde naklolunur ki:
ALLAH Teâlâ'nın mümin kulları temiz bir abdestle uyduklarında onların ruhları göklere çıkar, orada secdeye varmaları emrolunur. Fakat abdestsiz yatarlarsa yine göklere yükselirler ama secdeyle emrolunmazlar."
Eşrefoğlu RUMİ (k.s.)
Müzekki'n Nüfus
