Allah... Ondan başka ilah yoktur. Diridir kaimdir. O’nu uyuklama ve uyku tutmaz. Göklerde ve yerde ne varsa hepsi O’nundur. İzni olmasızın O’nun katında şefaatte bulunacak kimdir? O, önlerindekini ve arkalarındakini bilir. (Onlar ise) Dilediği kadarının dışında, O’nun ilminden hiçbirşeyi kavrayıp-kuşatamazlar. O’nun kürsüsü, bütün gökleri ve yeri kaplayıp-kuşatmıştır. Onların korunması O’na güç gelmez. O, pek yücedir, pek büyüktür (Bakara Suresi, 255)
Kuslar, yuva yapma konusunda en usta canlilar olarak bilinirler. Her kus türünün kendine özgü yuva teknikleri vardir ve hiç sasirmadan bu kusursuz yapilari insa ederler.
Kuslarin yuva insa etmelerinin en önemli nedeni yumurtalarinin ve daha sonra bu yumurtadan çikan yavrularinin son derece savunmasiz olmalaridir. Bundan baska bazi kuslar da üreme dönemlerinde disilerine gösteri yapmak için çesitli yuvalar kurarlar ve bu yuvalari cazip hale getirmek için süslerler.
Yavrular için yapilan kus yuvalarinin en önemli amaçlarindan biri, yavrulari soguktan korumaktir. Yavrular tüysüz dogarlar ve ayni zamanda pek hareket edemedikleri için kaslarini hiç çalistiramazlar. Bu nedenle yavrularin donmamalari için soguktan izole edilmis yuvalara ihtiyaçlari vardir. Özellikle "örgü yuvalar", yapilari itibariyle bu sicakligi yavrulara saglayabilirler. Bu yuvalarin yapimi ise oldukça detayli ve zordur. Disi kus yuvayi çok uzun bir sürede büyük bir itinayla örerek olusturur. Ayni zamanda, yuvanin içini tüy, lif ve killarla doldurur, böylece yuvanin izolasyonunu artirmis olur.
Her türden yuva için malzeme temini son derece önemlidir. Kuslar gün boyunca yapacaklari insaat için gerekli malzemeyi toplarlar. Kuslarin gagalari ve ayaklari çesitli malzemeleri tasimak ve kullanmak için özel tasarlanmistir. Yuvanin kurulusu disiye aittir ama yuvanin kurulacagi bölgeyi erkek seçer. Kuslar bu mimari saheserleri çamur, yaprak, sarmasik, tüy ve kagit gibi maddelerden yararlanarak yaparlar. Kus yuvalarinin özellikleri, kullandiklari malzemelere ve uyguladiklari tekniklere baglidir. Yuvalar, kullanilacak olan malzemenin elastikiyeti, dayanikliligi ve sertligi göz önünde bulundurularak yapilir. Malzeme, sikistirmaya ya da gerilmeye elverisli olmalidir. Ayrica degisik türden malzemelerin birlikte kullanilmasi, yapinin sahip oldugu koruyucu özellikleri artirir. Sözgelimi çamurla bitki liflerini karistirmak yuvadaki çatlaklarin yayilmasini önler.
Kuslar topladiklari malzemelerle önce insaatin harcini olustururlar. Bu sekilde yuva yapan kuslardan biri uçurum kirlangiçlaridir. Uçurum kirlangiçlari yuvalarini uçurum kenarlarina, bina veya avlu duvarlarina çimento ile yapistirirlar. Bu çimentoyu elde edis yöntemleri ise oldukça pratiktir. Gagalariyla çamur veya kil parçalari toplarlar ve bu malzemeleri insaat alanina tasirlar. Çamuru yapiskanimsi salyalariyla karistirip, uçurumun yüzeyine sürerler ve üstünde yuvarlak bir açiklik birakarak düzgün bir çömlek seklinde biçim verirler. Çömlegin içini çim, yosun ve tüyle doldururlar. Bu yuvalari çogunlukla sarkan bir kaya çikintisinin altina insa ederler ki, yagmur yagdiginda çamuru yumusatmasin ve yuvayi yikmasin.
Genellikle mavi rengi tercih eden çardak kusu yuvasini, yaparken görülüyor. Bu hayvan mavi renkli gördügü her materyali yuvasinda süs olarak kullanabilir
Bazi Güney Afrika kuslari (Anthoscopus) ise, iki bölüme ayrilmis olan özel yuvalar kurarlar. Bu yuvalarda kuluçka odasinin asil girisi gizlenmistir. Yuvanin diger girisi ise ortada bir yerdedir. Bu ayrinti, avci hayvanlar için hazirlanmis olan bir aldatmacadir.
Basta belirttigimiz gibi kuslar yuvalarini sadece yavrularina bakmak için kullanmazlar. Kimi zaman da disilerine gösteri yapmak için yuva yaparlar. Bu kuslarin içinde en ilginç olanlarindan biri Yeni Gine'de yasayan çardak kuslaridir. Çardak kuslari disilerine yaptiklari gösterilerinde tüylerini kabartmak yerine bulduklari "degerli seyleri" sergilerler ve küçük çardaklar kurarlar.
Bazi erkek çardak kuslari öncelikle kendilerine genç bir fidani çadir diregi gibi kullanip, çevresine ince dallari dizerek bir nevi çardak olustururlar. Diger bir tür, önünde iki girisi ve bir de çatisi olan bir magaracik yapar; içine çiçek, mantar, kisacasi ne bulduysa toplar ve düzenli bir sekilde siralar. Daha sonra topladigi malzemelerle bu yuvayi süsler. Her çardak kusu türünün seçtigi belli bir renk vardir. Ama genellikle parlak mavi renkli cisimleri tercih ederler. Belli bir renkte olmasi sartiyla sopa, tas, çiçek, tohum ve o renkte olan herhangi birseyi süs esyasi olarak kullanirlar. Genellikle mavi rengi tercih eden çardak kusu yuvasini, yaparken görülüyor. Bu hayvan mavi renkli gördügü her materyali yuvasinda süs olarak kullanabilir.
Görmedin mi ki, göklerde ve yerde olanlar ve dizi dizi uçan kuslar, gerçekten Allah'i tesbih etmektedir. Her biri, kendi duasini ve tesbihini süphesiz bilmistir. Allah, onlarin islediklerini bilendir. (Nur Suresi, 41)
alıntı
Kuslar, yuva yapma konusunda en usta canlilar olarak bilinirler. Her kus türünün kendine özgü yuva teknikleri vardir ve hiç sasirmadan bu kusursuz yapilari insa ederler.
Kuslarin yuva insa etmelerinin en önemli nedeni yumurtalarinin ve daha sonra bu yumurtadan çikan yavrularinin son derece savunmasiz olmalaridir. Bundan baska bazi kuslar da üreme dönemlerinde disilerine gösteri yapmak için çesitli yuvalar kurarlar ve bu yuvalari cazip hale getirmek için süslerler.
Yavrular için yapilan kus yuvalarinin en önemli amaçlarindan biri, yavrulari soguktan korumaktir. Yavrular tüysüz dogarlar ve ayni zamanda pek hareket edemedikleri için kaslarini hiç çalistiramazlar. Bu nedenle yavrularin donmamalari için soguktan izole edilmis yuvalara ihtiyaçlari vardir. Özellikle "örgü yuvalar", yapilari itibariyle bu sicakligi yavrulara saglayabilirler. Bu yuvalarin yapimi ise oldukça detayli ve zordur. Disi kus yuvayi çok uzun bir sürede büyük bir itinayla örerek olusturur. Ayni zamanda, yuvanin içini tüy, lif ve killarla doldurur, böylece yuvanin izolasyonunu artirmis olur.
Her türden yuva için malzeme temini son derece önemlidir. Kuslar gün boyunca yapacaklari insaat için gerekli malzemeyi toplarlar. Kuslarin gagalari ve ayaklari çesitli malzemeleri tasimak ve kullanmak için özel tasarlanmistir. Yuvanin kurulusu disiye aittir ama yuvanin kurulacagi bölgeyi erkek seçer. Kuslar bu mimari saheserleri çamur, yaprak, sarmasik, tüy ve kagit gibi maddelerden yararlanarak yaparlar. Kus yuvalarinin özellikleri, kullandiklari malzemelere ve uyguladiklari tekniklere baglidir. Yuvalar, kullanilacak olan malzemenin elastikiyeti, dayanikliligi ve sertligi göz önünde bulundurularak yapilir. Malzeme, sikistirmaya ya da gerilmeye elverisli olmalidir. Ayrica degisik türden malzemelerin birlikte kullanilmasi, yapinin sahip oldugu koruyucu özellikleri artirir. Sözgelimi çamurla bitki liflerini karistirmak yuvadaki çatlaklarin yayilmasini önler.
Kuslar topladiklari malzemelerle önce insaatin harcini olustururlar. Bu sekilde yuva yapan kuslardan biri uçurum kirlangiçlaridir. Uçurum kirlangiçlari yuvalarini uçurum kenarlarina, bina veya avlu duvarlarina çimento ile yapistirirlar. Bu çimentoyu elde edis yöntemleri ise oldukça pratiktir. Gagalariyla çamur veya kil parçalari toplarlar ve bu malzemeleri insaat alanina tasirlar. Çamuru yapiskanimsi salyalariyla karistirip, uçurumun yüzeyine sürerler ve üstünde yuvarlak bir açiklik birakarak düzgün bir çömlek seklinde biçim verirler. Çömlegin içini çim, yosun ve tüyle doldururlar. Bu yuvalari çogunlukla sarkan bir kaya çikintisinin altina insa ederler ki, yagmur yagdiginda çamuru yumusatmasin ve yuvayi yikmasin.
Genellikle mavi rengi tercih eden çardak kusu yuvasini, yaparken görülüyor. Bu hayvan mavi renkli gördügü her materyali yuvasinda süs olarak kullanabilir
Bazi Güney Afrika kuslari (Anthoscopus) ise, iki bölüme ayrilmis olan özel yuvalar kurarlar. Bu yuvalarda kuluçka odasinin asil girisi gizlenmistir. Yuvanin diger girisi ise ortada bir yerdedir. Bu ayrinti, avci hayvanlar için hazirlanmis olan bir aldatmacadir.
Basta belirttigimiz gibi kuslar yuvalarini sadece yavrularina bakmak için kullanmazlar. Kimi zaman da disilerine gösteri yapmak için yuva yaparlar. Bu kuslarin içinde en ilginç olanlarindan biri Yeni Gine'de yasayan çardak kuslaridir. Çardak kuslari disilerine yaptiklari gösterilerinde tüylerini kabartmak yerine bulduklari "degerli seyleri" sergilerler ve küçük çardaklar kurarlar.
Bazi erkek çardak kuslari öncelikle kendilerine genç bir fidani çadir diregi gibi kullanip, çevresine ince dallari dizerek bir nevi çardak olustururlar. Diger bir tür, önünde iki girisi ve bir de çatisi olan bir magaracik yapar; içine çiçek, mantar, kisacasi ne bulduysa toplar ve düzenli bir sekilde siralar. Daha sonra topladigi malzemelerle bu yuvayi süsler. Her çardak kusu türünün seçtigi belli bir renk vardir. Ama genellikle parlak mavi renkli cisimleri tercih ederler. Belli bir renkte olmasi sartiyla sopa, tas, çiçek, tohum ve o renkte olan herhangi birseyi süs esyasi olarak kullanirlar. Genellikle mavi rengi tercih eden çardak kusu yuvasini, yaparken görülüyor. Bu hayvan mavi renkli gördügü her materyali yuvasinda süs olarak kullanabilir.
Görmedin mi ki, göklerde ve yerde olanlar ve dizi dizi uçan kuslar, gerçekten Allah'i tesbih etmektedir. Her biri, kendi duasini ve tesbihini süphesiz bilmistir. Allah, onlarin islediklerini bilendir. (Nur Suresi, 41)
alıntı
